Bài giảng Lịch sử Lớp 6 - Tiết 14, Bài 13: Đời sống vật chất và tinh thần của cư dân Văn Lang - Trần Văn Minh

TRƯỜNG THCS NHƠN AN TỔ Xà HỘI LỊCH SỬ 6 NĂM HỌC 2010 - 2011 CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰØ GIỜ GV: TRẦN VĂN MINH KIỂM TRA BÀI CŨ 2. Em cĩ nhận xét gì về tổ chức đầu tiên này ? 1. Lý do ra đời nhà nước Văn Lang? - Đấu tranh với thiên nhiên bảo vệ mùa màng - Chống giặc ngoại xâm - Giải quyết mâu thuẫn giữa các bộ lạc Cịn sơ sài , vì chưa cĩ luật pháp và quân đội . TiÕt 14 – Bµi 13: § êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cđa c­ d©n v¨n lang BÀI 13: ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN CỦA CƯ DÂN VĂN LANG 1. Nơng nghiệp và các nghề thủ cơng a. Nơng nghiệp : - Trồng trọt : Cư dân Văn Lang đã trồng những loại cây gì ? Văn Lang là nước nơng nghiệp , thĩc lúa trở thành cây lương thực chính , ngồi ra cịn trồng khoai , đậu , cà - Chăn nuơi : Cư dân Văn Lang đã nuơi những con gì ? Nuơi tằm , chăn nuơi gia súc , đánh cá b. Nghề thủ cơng : Cư dân Văn Lang biết làm những nghề thủ cơng nào ? Làm đồ gốm , dệt vải , xây nhà , đĩng thuyền được chuyên mơn hố - Nghề luyện kim được chuyên mơn hố cao Em hãy nhìn vào công cụ trên nêu rõ cư dân Văn lang xới đất để gieo cây bằng công cụ gi ? công cụ xới của họ là các lưỡi cầy bằng đồng S¶n xuÊt thêi V¨n Lang H×nh33. L­ìi cµy ® ång ẤM ĐUN BẰNG GỐM ĐỒ TRANG SỨC BẰNG GỐM MŨI TÊN ĐỒNG NỎ ĐỒNG LƯỠI RÌU ĐỒNG LƯỠI CÀY ĐỒNG Người dân Văn Lang đã làm được những loại đồ dùng nào ? Lưỡi cày , lưỡi cuốc , liềm , vũ khí , đồ trang sức , thạp đồng , trống đồng . Qua các hình ảnh vừa rồi , em nhận thấy nghề thủ công nào phát triển nhất lúc báy giờ ? Nghề luyện kim Trong số đó loại nào thể hiện rõ nhất tài năng của người thợ đúc đồng ? Thạp đồng và trống đồng Th¹p ® ång : ®©y lµ hiƯn vËt ®­ ỵc ph¸t hiƯn ë §µo ThÞnh – Yªn B¸i . Th¹p ®­ ỵc t¹o d¸ng vµ trang trÝ ® Đp víi nhiỊu h×nh ¶ nh ph¶n ¸ nh lƠ héi cđa c­ d©n V¨n Lang. Nã ®­ ỵc l­u gi ÷ ® Õn ngµy nay. Trèng ® ång : cã cÊu t¹o hµi hoµ, c©n xøng . MỈt trèng trßn , gi÷a cã ng«i sao nhiỊu c¸nh , phÇn tang ph×nh , phÇn th©n vµ ch©n loe ra . MỈt trèng vµ th©n trèng ® Ịu ®­ ỵc trang trÝ ® Đp víi nh÷ng ®­ êng nÐt viỊn hoa v¨n kh¸c nhau . Ngoài đúc đồng , cư dân Văn Lang còn biết đúc , rèn kim loại gì ? Rèn sắt BÀI 13: ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN CỦA CƯ DÂN VĂN LANG 2. Đời sống vật chất của cư dân Văn Lang ra sao ? Th¶o luËn nhãm : - Nhãm 1: Ng­êi d©n V¨n Lang ë nh ­ thÕ nµo ? Nh µ sµn cã ® Ỉc ® iĨm g× nỉi bËt ? - Nhãm 2: Thøc ¨n chÝnh cđa ng­êi d©n V¨n Lang lµ g×? Trong b÷a ¨n ng­êi d©n V¨n Lang ®· dïng nh÷ng vËt dơng g×? - Nhãm 3: Ng­êi d©n V¨n Lang ®i l¹i thÕ nµo ?  - Nhãm 4: C¸ch ¨n mỈc cđa ng­êi d©n V¨n Lang nh ­ thÕ nµo ? ë ¨ n MỈc §i l¹i Nh µ sµn , m¸i cong h×nh thuyỊn hay m¸i trßn h×nh mui lµm b»ng gç , tre , nøa , l¸ Thøc ¨n chÝnh c¬m nÕp , c¬m tỴ , rau , c¸. Trong b÷a ¨n ®· biÕt dïng m©m , b¸t mu«i . - Ngµy th­êng : Nam ® ãng khè,m×nh trÇn , ch©n ®i ® Êt . N÷ ¸o v¸y xỴ gi÷a cã yÕm che ngùc - Ngµy lƠ : ® eo c¸c ® å trang søc , n÷ v¸y ¸o kÕt b»ng l«ng chim , ® éi mị c¾m l«ng chim hay b«ng lau Chđ yÕu b»ng thuyỊn § êi sèng vËt chÊt v¨n minh h¬n thêi k× tr­íc . Nh µ ë cđa c­ d©n V¨n Lang Nh µ ViƯt cỉ m¸i cong h×nh thuyỊn Muỉng vµ mu«i b»ng ® ång Ê m n­íc b»ng ® ång Trang sức Trang phơc cđa c­ d©n V¨n Lang Trang phơc vµ mét sè kiĨu tãc cđa c­ d©n V¨n Lang Các kiểu tĩc BÀI 13: ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN CỦA CƯ DÂN VĂN LANG 2. Đời sống vật chất của cư dân Văn Lang ra sao ? - Ở: Nhà sàn mái cong hình thuyền - Đi lại : Chủ yếu bằng thuyền - Ăn : Cơm nếp , cơm tẻ , rau , cà , thịt , cá - Mặc : + Nam đĩng khố , mình trần + Nữ mặc váy , áo xẻ giữa , cĩ yếm che ngực BÀI 13: ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦNCỦA CƯ DÂN VĂN LANG  3. Đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang cĩ gì mới ? Xã hội Văn Lang gồm những tầng lớp nào ? Xã hội chia thành nhiều tầng lớp khác nhau nhưng chưa sâu sắc . Cư dân Văn Lang thường tổ chức những lễ hội gì ? - Thường tổ chức lễ hội , vui chơi Cư dân Văn Lang cĩ tín ngưỡng và phong tục gì ? Tín ngưỡng đa thần , người chết được chơn cất cẩn thận Đời sống vật chất và tinh thần hồ quyện với nhau tạo nên tình cảm cộng đồng sâu sắc Đời sống vật chất và tinh thần cĩ ý nghĩa như thế nào đối với người Lạc Việt ? Ho¹t ® éng tinh thÇn cđa c­ d©n V¨n Lang Trang phơc trong lƠ héi Các nhạc cụ nhạc khí thời văn Lang Hình thuyền trên trống đồng Đơng Sơn Hình thuyền trên thạp Đào Thịnh Tơc ¨n trÇu cau , lµm b¸nh ch­ng b¸nh dµy , thê cĩng tỉ tiªn , thê cĩng c¸c lùc l­ỵng tù nhiªn TruyƯn B¸nh ch­ng b¸nh dµy , Sù tÝch trÇu cau cho biÕt ng­êi d©n V¨n Lang cã nh÷ng tËp tơc g×? Tỉ chøc lƠ héi , vui ch¬i . Trong lƠ héi trai g¸i ¨n mỈc ® Đp nh¶y mĩa ca h¸t trong tiÕng trèng tiÕng khÌn tiÕng chiªng n¸o nøc rén rµng . Hä cßn tỉ chøc ® ua thuyỊn gi · g¹o. Nh÷ng h×nh ¶ nh ® ã ®­ ỵc ghi l¹i trªn mỈt trèng . Trong ngµy héi th­êng vang lªn tiÕng trèng ® ång . Trèng ® ång cßn ®­ ỵc lµ “ trèng sÊm ”, ng­êi ta ®¸ nh trèng ® ång ®Ĩ cÇu m­a thuËn giã hoµ, mïa mµng tèt t­¬i , sinh ®Ỵ nhiỊu , lµm ¨n yªn ỉn . Trèng ® ång lµ nÐt v¨n ho¸ ® Ỉc s¾c cđa c­ d©n V¨n Lang. Theo em , việc tìm thấy trống đồng ở nhiều nơi trên đất nước ta và ở nước ngoài thể hiện điều gì ? Điều đó chứng tỏ rằng : + Đây là thời kì đồ đồng và nghề luyện kim rất phát triển + Cuộc sống định cư của người dân ổn định hơn , no đủ hơn + Họ có cuộc sống văn hóa đồng nhất Chôn người chết kèm theo công cụ BÀI 13: ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦNCỦA CƯ DÂN VĂN LANG  1. Nơng nghiệp và các nghề thủ cơng a. Nơng nghiệp : - Trồng trọt : thĩc lúa trở thành cây lương thực chính ngồi ra cịn trồng khoai , đậu , cà - Chăn nuơi : Nuơi tằm , chăn nuơi gia súc , đánh cá b. Nghề thủ cơng : Làm đồ gốm , dệt vải , xây nhà , đĩng thuyền được chuyên mơn hố - Nghề luyện kim được chuyên mơn hố cao 2. Đời sống vật chất của cư dân Văn Lang ra sao ? - Ở: Nhà sàn mái cong hình thuyền - Đi lại : Chủ yếu bằng thuyền - Ăn : Cơm nếp , cơm tẻ , rau , cà , thịt , cá - Mặc : + Nam đĩng khố , mình trần + Nữ mặc váy , áo xẻ giữa , cĩ yếm che ngực 3. Đời sống tinh thần của cư dân Văn Lang cĩ gì mới ? - Xã hội chia thành nhiều tầng lớp khác nhau nhưng chưa sâu sắc . - Thường tổ chức lễ hội , vui chơi Tín ngưỡng đa thần , người chết được chơn cất cẩn thận Đời sống vật chất và tinh thần hồ quyện với nhau tạo nên tình cảm cộng đồng sâu sắc 1  2  3  4  5  7  ĐỐ VUI Ô CHỮ 6  1. Một trong các ngành thủ công nghiệp thời Văn Lang là gì ? N G H E L U Y E N K I M 2. Trong nông nghiệp , bên cạnh trồng trọt cư dân Văn Lang còn biết làm gì ? C H A N N U O I 3. Làm gốm , dệt vải , đóng thuyền thuộc ngành nghề gì ? T H U C O N G N G H I E P 4. Các nhu cầu ăn , ở,mặc thuộc về đời sống nào của con người ? V A T C H A T 5. Bên cạnh đời sống vật chất , cư dân Văn Lang còn có nhu cầu đời sống gì nữa ? T I N H T H A N 6. Phương tiện đi lại thời Văn Lang là gì ? T H U Y E N 7. Một trong những hình tượng tín ngưỡng của cư dân Văn Lang là gì ? M A T T R O I L A C V I E T Tìm từ khóa của Ô chữ ? CÂU HỎI CỦNG CỐ: Người dân Văn Lang thường tổ chức (1) về (2)... thờ cúng lực lượng thiên nhiên . (3) được chơn cất cẩn thận trong thạp , bình , mộ thuyền . lễ hội , vui chơi tín ngưỡng Người chết C©u 3: Quan s¸t trèng ® ång , em cã nhËn xÐt g× vỊ cuéc sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cđa ng­êi ViƯt Cỉ ? Trªn mỈt trèng ® ång cã h×nh ng«i sao 12 c¸nh t­ỵng tr­ng cho thÇn MỈt Trêi . - Học bài theo vở ghi và SGK Về nhà soạn bài 14 theo câu hỏi SGK HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: Tiết học kết thúc Chúc các em chăm ngoan và học giỏi!