Bài giảng Lịch sử 10 - Tiết 5, Bài 5: Các quốc gia cổ đại phương Tây

KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI CỔ ĐẠI CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây 2. Xã hội cổ đại Hi Lạp và Rô-ma gồm những giai cấp nào? 3. Chế độ chiếm hữu nô lệ. Lược đồ Hy Lạp và Rô-ma CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây RÔ-MA HY LẠP CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây Khoảng đầu thiên niên kỷ I TCN, 2 quốc gia Hy Lạp và Rô-ma hình thành. Quam sát hình ảnh, kết hợp với thông tin SGK, em hãy cho biết điều kiện tự nhiên có khó khăn và thuận lợi gì? * Cơ sở hình thành + Điều kiện tự nhiên: - Điều kiện tự nhiên thuân lợi cho phát triển thủ công nghiệp và thương nghiệp. - Có nhiều cảng tốt. Địa hình ở A Ten Cây ô-liu Lá và quả ô-liu Nho Chanh Cam CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây Khoảng đầu thiên niên kỷ I TCN, 2 quốc gia Hy Lạp và Rô-ma hình thành. * Cơ sở hình thành + Điều kiện tự nhiên: + Kinh tế - Chế tạo, sử dụng công cụ sắt Nghề rèn sắt Khi nµo th× việc sản xuất cña cư d©n ở đ©y ph¸t triÓn? (Quan sát ảnh) - Có nhiều cảng tốt. - Điều kiện tự nhiên thuân lợi cho phát triển thủ công nghiệp và thương nghiệp. CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 1. Sự hình thành các quốc gia cổ đại phương Tây Khoảng đầu thiên niên kỷ I TCN, 2 quốc gia Hy Lạp và Rô-ma hình thành. * Cơ sở hình thành + Điều kiện tự nhiên: + Kinh tế - Nghề thủ công và thương nghiệp rất phát triển. - Chế tạo, sử dụng công cụ sắt - Có nhiều cảng tốt. Kinh tế chính của cư dân Hy Lạp và Rô-ma? Điều kiện tự nhiên thuân lợi cho phát triển thủ công nghiệp và thương nghiệp Xưởng chế biến dầu ô liu ở Nam Italia Vò gốm cổ Hy Lạp Bình gốm cổ Hy Lạp THỦ CÔNG NGHIỆP Hải cảng Pi-rê (Hi Lạp) Đồng tiền cổ Hy Lạp Đồng tiền cổ Rô-ma THƯƠNG NGHIỆP CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 2. Xã hội cổ đại Hy Lạp, Rô-ma gồm những giai cấp nào? - Chủ nô - Nô lệ Thế nào là chủ nô? + Là chủ xưởng, chủ lò, chủ thuyền buôn rất giàu, có thế lực về chính trị. + Họ nuôi nhiều nô lệ để làm việc. + Là chủ của nô lệ, sống rất sung sướng. CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 2. Xã hội cổ đại Hy Lạp, Rô-ma gồm những giai cấp nào? - Chủ nô - Nô lệ Thế nào là nô lệ? + Mọi của cải do nô lệ làm ra đều thuộc về chủ nô. + Nô lệ làm việc cực nhọc ở các trang trại, xưởng thủ công, khuân vác hàng hóa, chèo thuyền... + Bản thân nô lệ cũng là tài sản của chủ nô. CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: 2. Xã hội cổ đại Hy Lạp, Rô-ma gồm những giai cấp nào? - Chủ nô - Nô lệ Tại sao nô lệ đấu tranh chống chủ nô? Hình thức đấu tranh là gì? + Do cuộc sống khổ cực và bị đối xử tàn bạo, nô lệ đã đứng lên đấu tranh. + Hình thức đấu tranh: Bỏ trốn, ph á hoại sản xuất, khởi nghĩa (73-71TCN, kh ởi nghĩa Xpác-ta-cút ) CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: Vai trò, vị trí của nô lệ ở Hy Lạp và Rô-ma cổ đại? + Nô lệ là lực lượng lao động chính, tạo ra mọi của cải cho xã hội. + Là “công cụ biết nói” của chủ nô (không có quyền con người). Tổ chức nhà nước ở Hy Lạp và Rô-ma? Nhà nước do dân tự do hay quý tộc bầu ra, làm việc theo thời hạn . Chủ nô nắm quyền chính trị. - Nhà nước dân chủ chủ nô. - Chế độ chiếm hữu nô lệ là chế độ xã hội dựa trên lao động của nô lệ và bóc lột nô lệ. 3. Chế độ chiếm hữu nô lệ: là xã hội có 2 giai cấp cơ bản: chủ nô và nô lệ. CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG TÂY Tiết 5 - Bài 5: Vai trò, vị trí của nô lệ ở Hy Lạp và Rô-ma cổ đại? + Nô lệ là lực lượng lao động chính, tạo ra mọi của cải cho xã hội. + Là “công cụ biết nói” của chủ nô (không có quyền con người). Tổ chức nhà nước ở Hy Lạp và Rô-ma? Nhà nước do dân tự do hay quý tộc bầu ra, làm việc theo thời hạn . Chủ nô nắm quyền chính trị. - Nhà nước dân chủ chủ nô. - Chế độ chiếm hữu nô lệ là chế độ xã hội dựa trên lao động của nô lệ và bóc lột nô lệ. Chế độ chiếm hữu nô lệ: là xã hội có 2 giai cấp cơ bản: chủ nô và nô lệ. TỔNG KẾT Nội dung Các quốc gia Cổ đại Phương Đông Các quốc gia Cổ đại Hy Lạp và Rô-ma Vị trí ra đời Điều kiện tự nhiên Kinh tế chính Thời gian ra đời Cơ cấu xã hội Hình thức nhà nước Lập bảng theo mẫu sau: Ven các sông lớn trên thế giới Ven bờ biển Địa Trung Hải Đồng bằng rộng, đất đai màu mỡ, mềm Núi đồi và cao nguyên, đất trồng lúa ít, khô cứng Nông nghiệp trồng lúa nước Thủ công và thương nghiệp Cuối TN kỷ IV đầu TN kỷ III TCN Đầu TN kỷ I TCN 2 tầng lớp chính: Nông dân công xã và quý tộc 2 giai cấp chính: chủ nô và nô lệ Nhà nước chuyên chế cổ đại Nhà nước dân chủ chủ nô Sử dụng , chế tạo công cụ đồng Sử dụng, chế tạo công cụ sắt HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Học bài Làm bài tập theo câu hỏi SGK, tr. 16 3. Chuẩn bị bài 6: VĂN HÓA CỔ ĐẠI Gợi ý chuẩn bị bài: Các quốc gia cổ đại phương Đông và phương Tây đã có những thành tựu văn hóa gì? Những thành tựu văn hóa nào của thời cổ đại còn được sử dụng đến ngầy nay? TƯ LIỆU THAM KHẢO Bài ca Xpác-tác Mi-khai-xvét-lốp Hãy cầm vũ khí! Lên ngựa, tuốt gươm! Không hầu hạ nữa Các ngài cao sang! Dù cho lửa đỏ Thiêu cháy thân mình! Chúng ta chẳng sợ Đốt cháy thành Rôm! Qua đêm tối, qua đói lạnh, qua thời gian Dẫn chúng ta đi, dũng cảm lên, Xpác-tác! Ta những con người Tự do say đắm. Dưới ánh mặt trời Mọi người bình đẳng. Trống nổi lên rồi, Hy sinh chẳng ngại. Lũ quý tộc Rôm, Ta quyết dánh bại. Qua đêm tối, qua đói lạnh, qua thời gian Dẫn chúng ta đi, dũng cảm lên, Xpác-tác! ... Ta chịu đã lâu Cái nhục nô lệ Im lặng cúi đầu Giờ đây không thể! Dù cho cái chết Chờ đợi ngày đêm Đi tới hạnh phúc Lòng ta vẫn tin Qua đêm tối, qua đói lạnh, qua thời gian Dẫn chúng ta đi, dũng cảm lên, Xpác-tác! (Suy nghĩ về những câu Mác trả lời con gái – Ackadi Vacsbec - NxbThanh niên 1983, tr.117,119,120)