Bài giảng Làm văn 12 tiết 19: Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự

Sở giáo dục và đào tạo Hải PhòngTrường THPT Mạc Đĩnh ChiTiết 19 – Làm vănGiáo viên: Phạm Thu Hàchọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựchọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựI/ Khái niệmEm hiểu thế nào là tự sự?Tự sự là phương thức trình bày một chuỗi sự việc; sự việc này dẫn đến sự việc kia; cuối cùng dẫn đến một kết thúc, thể hiện một ý nghĩa.1.Thế nào là tự sự2. Thế nào là sự việc tiêu biểuThế nào là sự việc tiêu biểu ?Sự việc tiêu biểu là sự việc quan trọng góp phần hình thành cốt truyện.chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựI/ Khái niệm3. Thế nào là chi tiếtThế nào là chi tiết? Chi tiết được nhận biết dựa vào đâu?Chi tiết là tiểu tiết của tác phẩm mang sức chứa lớn về cảm xúc và tư tưởng.Chi tiết là những lời nói, cử chỉ, hành động của nhân vật hoặc một hình ảnh thiên nhiên, một nét chân dung.chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựI/Khái niệm* Câu hỏi thảo luậnTruyện cổ tích “Tấm Cám” kể về những chuyện gì? Có những chi tiết nào chứng minh được cho các sự việc trên?- Các sự việc: Truyện “Tấm Cám” kể về số phận bất hạnh và cuộc đấu tranh không khoan nhượng để giành lấy hạnh phúc của cô Tấm.- Các chi tiết: Mồ côi cả cha mẹ; ở với dì ghẻ, bị dì ghẻ tìm mọi cách hành hạ; biến thành chim vàng anh, khung cửi, cây xoan đào, quả thị...chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựI/Khái niệm* Nhận xét=> Sự việc, chi tiết có vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt câu chuyện, tô đậm tính cách nhân vật, tạo sự hấp dẫn, làm nổi bật ý nghĩa của văn bản.=> Là khâu quan trọng trong quá trình kể chuyện hoặc viết văn bản tự sự.Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu có ý nghĩa gì?chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựII/ Cách chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu* Câu hỏi thảo luậnVí dụ 1:Trong truyện “An Dương Vương, Mị Châu,Trọng Thuỷ” t/g DG kể về những chuyện gì? Có thể đảo ngược các chuyện này được không, vì sao? Các chuyện đó được tạo nên bởi các yếu tố nào?chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựII/ Cách chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu* Nhận xétTruyện An Dương Vương, Mị Châu, Trọng Thuỷ kể về công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước của cha ông ta xưaTruyện được tạo nên bởi nhiều sự việc:ADV được Rùa Vàng giúp đỡADV gả Mị Châu cho Trọng ThuỷMC cho TT xem trộm nỏ thần, TT lấy cắp lẫy nỏ, MC hứa rắc lông ngỗng làm dấu để TT đi tìmKhi quân giặc đến ADV chủ quan không phòng bịADV chém đầu MCchọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựII/ Cách chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu* Nhận xétNếu bỏ sự việc c đi có được không? vì sao?=> Các sự việc trên nối tiếp với nhau bằng quan hệ móc xích, nhân quả theo đúng cốt truỵên, vì thế không thể bỏ qua.Ví dụ 2Theo em, trong cốt truyện, phần nào cần có những sự việc, chi tiết tiêubiểu?Trong VD 2, theo em sự việc nào tiêu biểu cần được lựa chọn?Em hãy thêm vào các sự việc tiêu biểu vừa lựa chọn một số chi tiết hợp lí * Câu hỏi thảo luậnchọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựII/ Cách chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu* Sự việc 1: ... anh bồi hồi nhớ lại những kỉ niệm xưaHình ảnh con chó vàng suốt ngày quấn quýt, quanh quẩn bên cha anh.Cái ngày anh bị khước từ lời cầu hôn vì không có tiềnCái ngày anh quẫn trí bỏ cha vào đồn điền cao su phía Nam làm ăn mà không thể biết có ngày trở về hay không.Ví dụ 2chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự* Sự việc 2: ... được nghe kể về cha mình rồi theo ông đi viếng mộ cha.Anh thắp hương cúi đầu trước mộ cha, những giọt nước mắt day dứt ân hận lăn dài trên gò má.Anh muốn nói với cha nhiều lắm, người cha đã khổ cả một đời vì con, mà nghẹn ngào, xót xa.Bên cạnh anh, ông giáo già mắt cũng đỏ hoe, vỗ nhẹ vào vai anh đầy thông cảm.Ví dụ 2chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự* Kết luậnĐể lựa chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự, em cần nắm vững những bướcnào?-Xác định đề tài, chủ đề của bài văn ( Kể hoặc nêu lên vấn đề gì?).Dự kiến cốt truyện (gồm nhiều sự việc tiếp nối nhau) theo kết cấu: Mở- cao trào- kết thúc. Triển khai các sự việc đó bằng một số chi tiết. Truyện có mấy đoạn? Mỗi đoạn có bao nhiêu chi tiết?chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựIII/ Luyện tậpĐọc lại VB “Uy-lít-xơ trở về” và thực hiện những yêu cầu sau:-Xác định đề tài của văn bản?Xác định các phần mở- cao trào- kết thúc của cốt truyện trong VB đó? Liệt kê các sự việc tiêu biểu và các chi tiết tiêu biểu đi kèm? Những sự việc, chi tiết tiêu biểu vừa tìm có vai trò như thế nào trong cốt truyện?chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sựIV/ Củng cố – Dặn dòBài tập về nhà:Bài tập 1 SGK* Giờ sau soạn truyện “Tấm Cám”.Cám ơn sự cố gắng và nhiệt tình của các em!