Bài giảng Hóa học Lớp 9 - Bài 45: Axit Axetic - Đặng Thị Trân

Giáo viên : ĐẶNG THỊ TRÂN ` , ` QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ M Ô N: H Ó A HỌC 9  Câu 1. Rượu etylic phản ứng được với natri vì A. Trong phân tử có nguyên tử oxi . B. Trong phân tử có nguyên tử hidro và oxi . C. Trong phân tử có nguyên tử cacbon , hidro và oxi . D. . Trong phân tử có nhóm –OH. Viết PTHH Câu 2 . Rượu etylic cháy theo sơ đồ phản ứng sau :C 2 H 5 OH + O 2 --->CO 2 +H 2 O Hệ số cân bằng của phương trình lần lượt là : A. 2,3,4,5. B. 2,3,2,3. C. 1,3,2,1. D. 1,3,2,3. Câu 3 . Giải thích ý nghĩa của các con số ghi trên các chai rượu : 18 0 , 25 0 . Bài 45. AXIT AXETIC I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ - Quan sát lọ chứa axit axetic , nhận xét trạng thái,màu sắc của axit axetic ? - Nhỏ từ từ axit axetic vào ống nghiệm đựng nước . Quan sát sự hòa tan của axit axetic trong nước . Hãy nêu tính chất vật lí của axit axetic ? Axit axetic là chất lỏng không màu,vị chua,tan vô hạn trong nước  Axit axetic là chất lỏng không màu,vị chua,tan vô hạn trong nước CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 Nêu thành phần phân tử axit axetic ? Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ Hãy quan sát mô hình phân tử axit axetic . Dạng đặc Dạng rỗng Mô hình phân tử Axit axetic Cấu tạo phân tử axit axetic CTPT: C 2 H 4 O 2 Mô hình dạng rỗng Mô hình dạng đặc Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ Viết công thức cấu tạo của axit axetic ? 1.Công thức cấu tạo Cấu tạo phân tử axit axetic Viết gọn : CH 3 -COOH Thể hiện tính axit Hãy nêu đặc điểm cấu tạo của axit axetic ? Trong phân tử axit , nhóm –OH liên kết với nhóm C=O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit . Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ 1.Công thức cấu tạo 2.Đặc điểm cấu tạo Cấu tạo phân tử axit axetic Viết gọn : CH 3 -COOH Thể hiện tính axit Trong phân tử axit , nhóm –OH liên kết với nhóm C=O tạo thành nhóm –COOH. Chính nhóm –COOH này làm cho phân tử có tính axit . CH 3 COO – là gốc axetat có hóa trị I Chú ý : Gốc CH 3 COO - được viết phía trước trong CTHH. Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ C C _ _ O O H _ H H H _ = _ _ So sánh sự giống và khác nhau của rượu etylic và axit axetic ? * Giống nhau : Đều có nhóm -OH * Khác nhau : Axit axetic có thêm nhóm C=O liên kết với nhóm -OH tạo thành nhóm -COOH Giống nhau Khác nhau 1.Công thức cấu tạo III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC 2.Đặc điểm cấu tạo Bài 45. AXIT AXETIC  CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC Nhắc lại tính chất hóa học chung của axit ? Quỳ tím Hóa đỏ Kim loại Muối + Hidro Bazơ Muối + Nước Oxit bazơ Muối + Nước Muối Muối mới + Axit mới Axit Nhỏ dung dịch axit axetic lần lượt vào các ống nghiệm chứa các chất sau : mẩu giấy quỳ tím dung dịch NaOH ( có phenol- phtalein ) CuO mẩu Zn. CaCO 3 quỳ tím hoá đỏ ( nhạt ) Màu hồng nhạt dần --> dung dịch không màu CuO tan dần tạo dung dịch màu xanh lam Sủi bọt khí , Zn tan dần Có sủi bọt khí , muối tan dần ống nghiệm 1 Hiện tượng : ống nghiệm 2 ống nghiệm 3 ống nghiệm 4 ống nghiệm 5 Na Cách viết phương trình phản ứng CH 3 COO O H H + CH 3 COONa + H 2 O CH 3 COOH + NaOH Phương trình phản ứng Natri axetat Phương trình phản ứng : CH 3 COONa + H 2 O CH 3 COOH + NaOH Natri axetat Thí nghiệm 2 (CH 3 COO) 2 Cu + H 2 O Đồng (II) axetat 2CH 3 COOH + CuO Thí nghiệm 3 (CH 3 COO) 2 Zn + H 2 Kẽm axetat 2CH 3 COOH + Zn Thí nghiệm 4 (CH 3 COO) 2 Ca + H 2 O + CO 2 Canxi axetat 2CH 3 COOH + CaCO 3 Thí nghiệm 5 CH 3 COOH + CuO CH 3 COOH + Zn CH 3 COOH + CaCO 3 Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC 1. Axit axetic có tính chất hóa học của axit không ? Qua các thí nghiệm trên , em rút ra kết luận gì về tính chất hoá học của axit axetic ? Kết luận : Axit axetic là axit yếu , có đầy đủ tính chất hoá học của axit nói chung . Axit axetic là axit yếu nhưng tính axit của nó mạnh hơn axit cacbonic . Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC 1.Axit axetic có tính chất hóa học của axit . - Cho axit axetic , rượu êtylic vào ống nghiệm có nhánh ( axit sunfuric đặc làm xúc tác ). Lắp dụng cụ như h 5.5 - Đun sôi hỗn hợp một thời gian , sau đó ngừng đun . Thêm một ít nước vào chất lỏng ngưng tụ trong ống nghiệm B, lắc nhẹ rồi quan sát . Nhận xét trạng thái , màu sắc , mùi của sản phẩm tạo thành ? 2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không ? Thí nghiệm : Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC 1.Axit axetic có tính chất hóa học của axit . 2.Axit axetic có tác dụng với rượu etylic . CH 3 CO OH + H O-CH 2 CH 3 Quan sát phản ứng xảy ra giữa các phân tử rượu và axit . CH 3 COOCH 2 CH 3 + H 2 O H 2 SO 4 đ, t o Etyl axetat PTPƯ: Phản ứng giữa axit và rượu tạo ra este và nước được gọi là phản ứng este hóa . Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC 1. Axit axetic có tính chất hóa học của axit . 2.Axit axetic có tác dụng với rượu etylic . IV. ỨNG DỤNG Tính chất hóa học của Axit axetic 1. Tính axit : axit axetic có đầy đủ tính chất của một axit .2. Tác dụng với rượu etylic - phản ứng este hóa . CH 3 COOH Pha giấm ăn Tơ nhân tạo Thuốc diệt côn trùng Phẩm nhuộm Chất dẻo Dược phẩm Quan sát tranh , nêu ứng dụng của axit axetic ? Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC 1. Axit axetic có tín h chất hóa học của axit . 2.Axit axetic có tác dụng với rượu etylic . IV. ỨNG DỤNG - Là nguyên liệu trong công nghiệp sản xuất phẩm nhuộm , dược phẩm , chất dẻo , tơ nhân tạo , thuốc diệt côn trùng - Giấm ăn là dung dịch axit axetic 2-5% Bài 45. AXIT AXETIC CTPT: C 2 H 4 O 2 PTK: 60 I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ II. CẤU TẠO PHÂN TỬ III.TÍNH CHẤT HÓA HỌC 1. Axit axetic có tính chất hóa học của axit . 2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic . IV. ỨNG DỤNG V. ĐIỀU CHẾ - Lên men dd rượu etylic loãng CH 3 - CH 2 - OH + O 2 CH 3 - COOH + H 2 O men giấm - Oxi hoá butan (C 4 H 10 ) 2C 4 H 10 + 5O 2 4 CH 3 - COOH + 2H 2 O Axit axetic Câu 1 Axit axetic có tính axit vì trong phân tử : A. Có 2 nguyên tử oxi B. Có 4 nguyên tử hiđro C. Có nhóm (-OH) D. Có nhóm (-OH) liên kết với nhóm tạo thành nhóm (-COOH) C= O LUYỆN TẬP - CỦNG CỐ BÀI TẬP 1 : Chọn đáp án đúng nhất Câu 2 Phản ứng nào sau đây là phản ứng este hoá ? A. 2CH 3 COOH + 2Na  2CH 3 COONa + H 2 B. C 2 H 5 OH + 3O 2  2CO 2 + 3H 2 O C. CH 3 COOH + C 2 H 5 OH CH 3 COOC 2 H 5 + H 2 O D. CH 3 COOH + KOH  CH 3 COOK + H 2 O Câu 3 ▼. Axit axetic tác dụng được với nhóm chất nào sau đây ? A. C 2 H 5 OH, MgO , Cu, KOH, CaCO 3 B. Fe, NaOH , Na 2 SO 4 , CaO , C 2 H 5 OH C. K 2 CO 3 , CuO , C 2 H 5 OH, Ag, KOH D. K, ZnO , NaOH , C 2 H 5 OH, Na 2 CO 3 Bài tập2: Trong các chất sau , chất nào có tính axit ? Giải thích ? a. C O OH CH 3 C O H CH 3 b. C O H CH 2 c. OH d. H C O OH Axit axetic Axit focmic HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Học bài , tóm tắt nội dung bài bằng sơ đồ tư duy . BTVN: 1  7/143 SGK - Xem trước bài 46: mối liên hệ giữa etilen , rượu etylic và axit axetic . + H 2 SO 4 , t o + Etyl axetat Phản ứng xảy ra giữa axit axetic và rượu etylic