Bài giảng Hình học 6 - Lê Hồng Vân - Tiết 12: Trung điểm của đoạn thẳng

Gi¸o viªn: Lª Hång V©n KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ Bài tập: Trên tia Ax, vẽ hai điểm M và B sao cho AM = 2cm, AB = 4cm a) Điểm M có nằm giữa hai điểm A và B hay không? V× sao? b) Tính MB. b) Vì điểm M nằm giữa hai điểm A và B nên: AM + MB = AB => MB = AB – AM Mà AB = 4cm , AM = 2cm. Vậy MB = 4 – 2 = 2 (cm). Gi¶i: 1) Trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng Trung ®iÓm M cña ®o¹n th¼ng AB lµ ®iÓm n»m gi÷a A, B vµ c¸ch ®Òu A, B (MA=MB). Trung ñieåm cuûa ñoaïn thaúng AB coøn ñöôïc goïi laø ñieåm chính giöõa cuûa ñoaïn thaúng AB. b) a) c) d) ?1: Trong nh÷ng h×nh vÏ sau, ®iÓm M cã lµ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng AB hay kh«ng? V× sao? 5 cm ? ? C¸c c©u tr¶ lêi trªn ®óng hay sai? (§iÒn §óng (§), Sai (S) vµo « trèng. Sai Sai §óng §óng * VÝ dô : §o¹n th¼ng AB cã ®é dµi b»ng 5 cm. H·y vÏ trung ®iÓm M cña ®o¹n th¼ng Êy. Trªn tia AB vÏ ®iÓm M sao cho AM = 2,5cm. M A B 2) C¸ch vÏ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng Gi¶i: - C¸ch 1: 1) Trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng - C¸ch 2: GÊp giÊy. VÏ ®o¹n th¼ng AB trªn giÊy. GÊp giÊy sao cho ®iÓm B trïng vµo ®iÓm A. NÕp gÊp c¾t ®o¹n th¼ng AB t¹i trung ®iÓm M cÇn x¸c ®Þnh. NÕu dïng mét sîi d©y ®Ó “chia” mét thanh gç th¼ng thµnh hai phÇn dµi b»ng nhau th× lµm thÕ nµo? O ?3: Cho ®o¹n th¼ng MN nh­ h×nh vÏ (ch­a biÕt ®é dµi). VÏ trung ®iÓm O cña ®o¹n th¼ng MN. Nªu râ c¸ch vÏ. B­íc 1: §o ®é dµi ®o¹n th¼ng MN B­íc 2: TÝnh B­íc 3: VÏ ®iÓm O trªn ®o¹n th¼ng MN sao cho OM = ON = 1,5 cm được MN = 3 cm Bµi 1: (Bµi 62-SGK/Tr126): Gäi O lµ giao ®iÓm cña hai ®­êng th¼ng xx’, yy’. Trªn xx’ vÏ ®o¹n th¼ng CD dµi 3cm, trªn yy’ vÏ ®o¹n th¼ng EF dµi 5cm sao cho O lµ trung ®iÓm cña mçi ®o¹n th¼ng Êy.  C Gi¶i: D E F 2) C¸ch vÏ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng 1) Trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng 3) LuyÖn tËp: Ñieàn vaøo choã troáng trong caùc phaùt bieåu sau : a) Ñieåm C laø trung ñieåm cuûa……. vì ……… C naèm giöõa hai ñieåm B vaø D BD vaø BC = CD. b) Ñieåm C khoâng laø trung ñieåm cuûa ….. vì C khoâng thuoäc ñoaïn thaúng AB AB c) Ñieåm A khoâng laø trung ñieåm cuûa BC vì … ñoaïn thaúng BC Bµi 2: Cho h×nh vÏ A khoâng thuoäc b a c M LÀ TRUNG ĐIỂM CỦA ĐOẠN THẲNG AB M n»m gi÷a A vµ B ( MA + MB = AB ) M c¸ch ®Òu A vµ B ( MA = MB ) M lµ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng AB MA = MB = *H­íng dÉn vÒ nhµ: Häc bµi Lµm bµi tËp tõ 60 ®Õn 65 (SGK/trang 126) ¤n tËp toµn bé ch­¬ng I, tr¶ lêi c¸c c©u hái, bµi tËp trong trang 126, 127 SGK ®Ó chuÈn bÞ cho tiÕt 13 «n tËp ch­¬ng vµ tiÕt 14 kiÓm tra ch­¬ng I. 2) C¸ch vÏ trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng 1) Trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng 3) LuyÖn tËp: 4 cm 6 cm Bµi 2: TÝnh ®é dµi ®o¹n th¼ng DE trong h×nh vÏ d­íi ®©y. Xin ch©n thµnh c¸m ¬n c¸c thÇy gi¸o c« gi¸o vµ c¸c em häc sinh! Giáo viên: Lê Hồng Vân.Trường: THCS Phương Liễu.GIÁO ÁN THI GIẢNG – MÔN TOÁNKỳ thi: Giáo viên giỏi cấp huyệnNgày giảng: 08/11/2010Nơi giảng: Lớp 6A - Trường THCS Nhân Hoà.    Tiết 12: Trung điểm của đoạn thẳng.I. MỤC TIÊU:- KiÕn thøc: Häc sinh hiÓu trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng lµ g×.- Kü n¨ng: Häc sinh biÕt vÏ trung ®iÓm cña mét ®o¹n th¼ng.- T­ duy: BiÕt ph©n tÝch trung ®iÓm cña ®o¹n th¼ng tho¶ m·n hai ®iÒu kiÖn, thiÕu mét trong hai ®Òu kh«ng ®­îc.- Th¸i ®é: Gi¸o dôc häc sinh tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c khi ®o, vÏ gÊp giÊy.II. CHUẨN BỊ:- Gi¸o viªn: Gi¸o ¸n, b¶ng nhãm, giÊy trong, bót d¹, thanh gç, d©y, m¸y chiÕu.- Häc sinh: Häc bµi, giÊy trong, bót d¹.III. HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP:Phương phápNội dungHĐ 1: (7 phút): KTBC – Máy chiếuHs đọc yêu cầu: Trên tia Ax, vẽ hai điểm M và B sao cho: AM=2cm, AB=4cm.Điểm M có nằm giữa hai điểm A và B hay không? Vì sao?Tính MB.Hs 1 vẽ hình và trả lời câu a.Hs 2 trả lời câu b.HĐ 2: (1 phút): Đặt vấn đề– Máy chiếu So sánh khoảng cách từ M tới A và khoảng cách từ M tới B? Như vậy ta có điểm M nằm giữa A, B và cách đều A, B. Điểm M thoả mãn hai điều kiện này được gọi là trung điểm của đoạn thẳng AB. Vậy trung điểm của đoạn thẳng là gì? Hs trả lời. Bài hôm nay chúng ta đi tìm hiểu trung điểm của đoạn thẳng.HĐ 3: (12 phút): Trung điểm của đoạn thẳng – Máy chiếu, thước, bảng nhóm.Hs vẽ lại hình ở bài kiểm tra.Ta có điểm M là trung điểm của đoạn thẳng AB khi M thỏa mãn những điều kiện nào?Ngược lại nếu điểm M thoả mãn hai điều kiện này thì em có kết luận gì về điểm M? Từ điều kiện 1 ta có biểu thức nào? Từ điều kiện 2 ta có biểu thức nào?Trung điểm của đoạn thẳng AB còn được gọi là điểm chính giữa của đoạn thẳng AB. Các em cần phân biệt, điểm nằm giữa hai điểm chưa chắc là trung điểm của đoạn thẳng nối hai điểm đó, còn điểm chính giữa của đoạn thẳng là trung điểm của đoạn thẳng đó.?1: Trong những hình vẽ sau, điểm M có là trung điểm của đoạn thẳng AB hay không? Vì sao?Hs phân tích từng phần.Điểm M phải thoả mãn hai điều kiện: nằm giữa và cách đều, nghĩa là phải có MA+MB=AB và MA=MB thì mới là trung điểm của đoạn thẳng AB. Nếu thiếu một trong hai điều kiện thì đều không được.Hình c: Cho MB=8cm. Tính MA, AB?Hình d: Cho MA=5cm. Tính MB, AB??2: (Bài 63-SGK/126): Điền đúng, sai.Gv lưu ý hs suy nghĩ kỹ phần d.2 phút hoạt động nhóm, nhóm nào xong trước lên dán bảng nhóm từ trái sang phải.Gv khẳng định lại một điểm muốn là trung điểm của một đoạn thẳng thì phải thoả mãn hai điều kiện: nằm giữa và cách đều. 1.Trung điểm của đoạn thẳng:M là trung điểm của đoạn thẳng AB M nằm giữa A, B M cách đều A, B MA + MB = AB MA = MBHĐ 4: (10 phút): Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng – Máy chiếu, giấy trong, bút dạ, thanh gỗ, dây.Hs đọc ví dụ.Trước hết ta vẽ AB = 5cm.Ví dụ yêu cầu vẽ trung điểm M của đoạn thẳng AB thì điểm M phải thoả mãn những điều kiện nào?Có hai điều này em suy ra điều gì?Em vẽ điểm M như thế nào?Chú ý kí hiệu hai đoạn thẳng bằng nhau.Em vẽ được mấy trung điểm của đoạn thẳng?Vậy một đoạn thẳng chỉ có một trung điểm nhưng có vô số điểm nằm giữa hai mút của đoạn thẳng đó.Cách 2: Gv giới thiệu cách gấp giấy trong. + Vẽ đoạn thẳng AB ra giấy trong. Làm thế nào để xác định được trung điểm của đoạn thẳng AB? + Gấp giấy sao cho điểm A trùng với điểm B. + Nếp gấp cắt AB tại trung điểm M cần xác định. + Đánh dấu trung điểm M và kí hiệu hai đoạn thẳng bằng nhau.?: Nếu dùng một sợi dây để “chia” một thanh gỗ thẳng thành hai phần dài bằng nhau thì làm như thế nào?Điểm cần xác định chính là trung điểm của đoạn thẳng nối hai đầu thanh gỗ.Hs lên bảng thực hiện, Gv diễn giải: + Dùng sợi dây xác định chiều dài thanh gỗ. + Gấp đoạn dây bằng chiều dài thanh gỗ sao cho hai đầu sợi dây trùng nhau. + Nếp gấp xác định điểm chia thanh gỗ thành hai phần bằng nhau, đánh dấu điểm đó.Chú ý dây không dãn.Thực tế có việc gánh hàng rong: hai gánh hàng có khối lượng bằng nhau thì điểm tì vai vào là trung điểm của đoạn thẳng nối hai đầu đòn gánh.Gv chốt các cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng: + Vẽ đoạn thẳng trên tia. + Gấp giấy. (không có thước) + Dùng dây. (không có thước) + Thước và compa (lớp 8).?4: Cho đoạn thẳng MN chưa biết độ dài. Vẽ trung điểm O của đoạn thẳng MN. Nêu rõ cách vẽ.HS trả lời. + Bước 1: Đo độ dài đoạn thẳng MN. + Bước 2: Tính + Bước 3: Vẽ điểm O thuộc MN sao cho OM=1,5cm.Chỉ cần đặt thước một lần.Hs lên vẽ, chú ý kí hiệu hai đoạn thẳng bằng nhau.2. Cách vẽ trung điểm của đoạn thẳng:Ví dụ: SGK/trang125Ta có: MA + MB = AB MA = MB = 2,5 (cm)Cách 1: Trên tia AB, vẽ điểm M sao cho AM= 2,5cm.Cách 2: Gấp giấy SGK/trang 125.HĐ 5: (13 phút): Luyện tập – Máy chiếu, bảng nhóm.Bài 61 – SGK/trang 126:Hs đọc yêu cầu.Hs vẽ hình O là giao điểm của hai đường thẳng xx’ và yy’.Vẽ CD trên đường thẳng xx’ sao cho O là trung điểm của CD, biết CD = 3cm. Em tính được độ dài những đoạn thẳng nào?Có OC = 1,5cm. Vẽ điểm C như thế nào?Có OD = 1,5cm. Vẽ điểm D như thế nào?Tương tự vẽ EF = 5cm trên đường thẳng yy’ sao cho O là trung điểm của EF như thế nào?Hs lên bảng vẽ.Bài 65/SGK-trang 126: Tìm bức tranh bí ẩn: đồ vật dùng trong buôn bán.Hs đọc yêu cầu.Mỗi hs trả lời một câu, trả lời đúng được mở một miếng ghép và được đoán tên đồ vật trong bức tranh. Nếu đoán đúng được thưởng.Đồ vật trong bức tranh là hình cái cân: điểm M là điểm đặt cán cân, hai điểm A và B là điểm đặt đĩa cân, ta có M là trung điểm của đoạn thẳng AB.HĐ 6: (2 phút): Hướng dẫn về nhà – Máy chiếuM là trung điểm của đoạn thẳng AB Học thuộc bài.Làm bài tập từ 60 đến 65/ SGK – trang 125,126.