Bài giảng Giáo dục bảo vệ môi trường

Ng¦êi thùc hiÖn: A. Những vấn đề chung Mục tiêu cần đạt: 1. Học viên cần hiểu và biết: Mục tiêu, nội dung bảo vệ môi trường trong môn học. - Phương pháp và hình thức dạy lồng ghép, tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn học. - Cách khai thác nội dung và biên soạn để dạy lồng ghép, tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường. 2. Học viên có khả năng: - phân tích nội dung, chương trình môn học, từ đó xác định được các bài có khả năng lồng ghép, tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn học. - Soạn bài và dạy học theo hướng lồng ghép, tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường. - Tích cực thực hiện dạy học lồng ghép, tích hợp giáo dục BVMT vào môn học. B. Một số kiến thức về môi trường và giáo dục bảo vệ môi trường. I. Một số vấn đề về môi trường 1. Môi trường là gì? - Môi trường tự nhiên bao gồm các yếu tố thiên nhiên như: vật lí, hoá học, sinh học tồn tại ngoài ý muốn của con người. - Môi trường xã hội là tổng hoà các mối quan hệ giữa con người với con người 2. Chức năng của môi trường Môi trường có 4 chức năng: MÔI TRƯỜNG Chứa đựng các nguồn tài nguyên thiên nhiên Chứa đựng các phế thải do con người tạo ra Lưu trữ và cung cấp các nguồn thông tin Không gian sống của con người 3. Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG LÀ GÌ? * Ô nhiễm môi trường hiểu một cách đơn giản là: - Làm bẩn, làm thoái hoá môi trường sống. - Làm biến đôi môi trường theo hướng tích cực toàn thể hay một phần bằng những chất gây tác hại ( chất gây ô nhiễm). Sự biến đổi môi trường như vậy làm ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp tới đời sống của con người và sinh vật, gây tác hại cho nông nghiệp, công nghiệp làm giảm chất lượng sông của con người. - Nguyên nhân của nạn ô nhiễm môi trường là các sinh hoạt hàng ngày và hoạt động kinh tế của con người, từ trồng trọt, chăn nuôi đến các hoạt động công nghiệp, chiến tranh và công nghiệp quốc phòng 4. Tại sao phải bảo vệ môi trường - Một số thông tin về môi trường thế giới: + Hằng năm, các hoạt động công nghiệp thải ra 50% khí điôxit cacbon, chính chất này là một trong các nguyên nhân tạo ra hiệu ứng nhà kính làm tăng nhiệt độ trái đất và huỷ hoại tầng ôzôn. Các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người thải ra hàng triệu tấn chất thải gây ô nhiễm môi trường. + Khí hậu toàn cầu biến đổi và tần xuất thiên tai ra tăng. + Tăng lồng độ CO2 và SO2 trong khí quyển. + Cạn kiệt nguồn tài nguyên, đặc biệt là tài nguên rừng, đất và nước. + Nhiều hệ sinh thái bị mất cân bằng nghiêm trọng, không còn khả năng tự điều chỉnh. + Nhiệt độ trái đất tăng, trong vòng 100 năm trở lại đay, Trái đất nóng lên 0,5 oC + Gia tăng tần xuất thiên tai như bão, động đất, núi lửa, cháy rừng sóng thần, suy giảm tầng ôzôn. Việt Nam: Cạn kiệt tài nguyên rừng,khoáng sản, suy thoái tài nguyên đất, ô nhiễm và suy kiệt tài nguyên biển, ô nhiễm môi trường đất, nước, không khí, chất độc chiến tranh để lại còn nặng nề, dân số tăng nhanh và phân bố không đều.... 5. Nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm môi trường nước ta hiện nay: - Nhận thức về môi trường và BVMT của đại bộ phhận nhân dân còn thấp - Thiếu công nghệ để có thể khai thác tài nguyên phù hợp. - Sử dụng không đúng kĩ thuật canh tác đất, thuốc trừ sâu, lạm dụng các loại thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật. - Khai thác cây rừng, săn bắn thú rừng... bừa bãi dẫn đến suy kiệt tài nguyên rừng. - Hoạt động khai thác dầu mỏ làm chất và huỷ hoại nhiều loại hải sản biển... - Hoạt động công nghiệp, nông nghiệp, dịch vụ tạo ra chất gây ô nhiễm nước và không khí. - Sự gia tăng dân số và việc sử dụng nước quá tải II. Giáo dục BVMT trong trường Tiểu học 1. Khái niệm về giáo dục BVMT - Giáo dục BVMT là một quá trình hình thành và phát triển ở người học sự hiểu biết, kĩ năng, giá trị và quan tâm tứi những vấn đề về môi trường tạo điều kiện cho tham gia và phát triển một xã hội bền vững và sinh thái. - Giáo dục BVMT nhằm giúp cho mỗi cá nhân và cộng đồng có sự hiểu biết và sự nhạy cảm về môi trường cùng các vấn đề của nó nhận thức các khái niệm cơ bản về môi trường và BVMT, những tình cảm mối quan tâm trong việc cải thiện và bảo vệ môi trường. C. Mục tiêu giáo dục BVMT trong trường Tiểu học: - Làm cho học sinh bước đầu hiểu và biết: - Các thành phần môi trường: đất, nước, không khí, ánh sáng, động vật, thực vật và quan hệ giữa chúng. - Mối quan hệ giữa con người và các thành phần môi trường. - Ô nhiễm môi trường. - Biện pháp bảo vệ môi trường xung quanh( nhà ở, trường học, lớp học, thôn, xóm, bản, làng....) - Học sinh bước đầu có khả năng: + Tham gia các hoạt động BVMT phù hợp với lứa tuổi ( trồng, chăm sóc cây; làm cho môi trường xanh - sạch - đẹp) + Sống hoà hợp, gần gũi, thân thiện với tự nhiên. + Sống tiết kiệm, ngăn nắp, vệ sinh, chia sẻ, hợp tác. + Yêu quý thiên nhiên, gia đình, trường lớp, quê hương, đất nước. + Thân thiện với môi trường. + Quan tâm đến môi trường xung quanh. Tích hợp, lồng ghép giáo dục BVMT vào các cấp Tiểu học có 3 mức độ: - Mức độ toàn phần - Mức độ bộ phận - Mức độ liên hệ