Bài giảng Địa lý Lớp 9 - Bài 23: Vùng Bắc Trung Bộ

BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘĐỊA LÍ 9KHÁM PHÁ: Qua tìm hiểu bài học trước ở nhà và hiểu biết bản thân, em hãy sử dụng bản đồ tư duy để trình bày những hiểu biết của bản thân về vùng Bắc Trung Bộ?LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘKẾT NỐI: Vùng Bắc Trung Bộ nằm trên trục đường giao thông Bắc - Nam, đây là điều kiện thuận lợi để vùng phát triển kinh tế xã hội. Trong chiến tranh, vùng bị đánh phá ác liệt. Bắc Trung Bộ có tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng nhưng hay bị thiên tai, gây nhiều khó khăn cho sản xuất đời sống. Nhân dân Bắc Trung Bộ có truyền thống cần cù lao động, dũng cảm trong chiến tranh bảo vệ tổ quốc - Chúng ta cùng tìm hiểu vùng kinh tế Bắc Trung Bộ.LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘVùng Bắc Trung BộLƯỢC ĐỒ CÁC VÙNG KINH TẾ VÀ VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TIẾT 27 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ.?Quan sát lược đồ cho biết ý nghĩa vị trí địa lí của Vùng Bắc Trung Bộ?Ý nghĩa: + Cầu nối giữa miền Bắc và miền Nam.+ Cửa ngõ của các nước láng giềng ra biển Đông và ngược lại+ Cửa ngõ hành lang Đông – Tây.?Xác định vị trí, giới hạn, hình dạng vùng Bắc Trung Bộ trên lược đồ??Vùng bắc Trung Bộ tiếp giáp với những vùng lãnh thổ nào?Vị trí: Kéo dài từ dãy Tam Điệp tới dãy Bạch MãGiới hạn: Là dải đất hẹp ngang gồm phần đất liền và vùng biểnThanh HoáNghệ AnHà TĩnhQuảng BìnhQuảng TrịThừa T HuếTIẾT 27 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘQuan sát SGK em hãy cho biết vùng Bắc Trung Bộ gồm mấy tỉnh, thành phố? Kể tên?TIẾT 27 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ Diện tích: 51 513 km2 Dân số : 10,3 triệu người (năm 2002)Cho biết diện tích, dân số của vùng Bắc Trung Bộ?LƯỢC ĐỒ CÁC VÙNG KINH TẾ VÀ VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂMVùng Bắc Trung BộLƯỢC ĐỒ CÁC VÙNG KINH TẾ VÀ VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM TIẾT 26 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ.1. Đặc điểm.2. Ý nghĩa.Quan sát lược đồ cho biết ý nghĩa vị trí địa lí của Vùng Bắc Trung Bộ?- Cầu nối giữa miền Bắc và miền Nam.- Cửa ngõ của các nước láng giềng ra biển Đông và ngược lại- Cửa ngõ hành lang Đông – Tây.TIẾT 27 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ.II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. 1. Thuận lợi* Thảo luận nhóm.Nhóm 1: Quan sát H23.1 và dựa vào kiến thức đã học cho biết dải núi Trường Sơn Bắc ảnh hưởng như thế nào đến khí hậu ở Bắc Trung Bộ?Nhóm 2: Dựa vào H23.1 và kiến thức bản thân cho biết địa hình, sông ngòi của vùng có đặc điểm gì nổi bật? Đặc điểm đó mang lại thuận lợi như thế nào cho phát triển kinh tế? Nhóm 4: Bằng kiến thức đã học hãy nêu các khó khăn do ĐKTN gây ra ở Bắc Trung Bộ? Tác hại và biện pháp giảm thiểu tác hại thiên tai cho vùng?Nhóm 3: Dựa vào H23.1, H23.2. Hãy nêu đặc điểm các loại tài nguyên ( biển, rừng, khoáng sản, du lịch) vùng Bắc Trung Bộ? Đặc điểm đó mang lại thuận lợi gì cho pt KT?Gió tây namNhóm 1: Quan sát H23.1 và dựa vào kiến thức đã học cho biết dải núi Trường Sơn Bắc ảnh hưởng như thế nào đến khí hậu ở Bắc Trung Bộ?LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘDãy Trường Sơn BăcNhóm 1: Quan sát H23.1 và dựa vào kiến thức đã học cho biết dải núi Trường Sơn Bắc ảnh hưởng như thế nào đến khí hậu ở Bắc Trung Bộ?LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘGió đông bắcDãy Trường Sơn Bắc- Mùa đông: đón gió mùa Đông bắc gây mưa lớn. Dải Trường Sơn Bắc có ảnh hưởng sâu sắc tới khí hậu của vùng. Sườn đón gió mùa Đông Bắc gây mưa lớn, đón bão, gây hiệu ứng phơn gió Tây Nam gây nhiệt độ cao, khô nóng kéo dài mùa hè. Hướng, hình dạng, độ dốc dải Trường Sơn chi phối sâu sắc đặc điểm tự nhiên và đời sống dân cư. LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘHoành SơnNhóm 2: Dựa vào H23.1 và kiến thức bản thân cho biết địa hình, sông ngòi của vùng có đặc điểm gì nổi bật? Đặc điểm đó mang lại thuận lợi như thế nào cho phát triển kinh tế? - ĐH có sự phân hóa từ Tây sang Đông: Phía Tây là núi, gò đồi, phía Đông là ĐB và biển =>Thuận lợi: Phát triển đa dạng nghề rừng, trồng CCN, chăn nuôi gia súc lớn. - Sông: Đa số ngắn và dốc, lũ vào mùa thu – đông, lũ lên nhanh và rút nhanh.Nhóm 3: Dựa vào H23.1, H23.2. Hãy nêu đặc điểm các loại tài nguyên (biển, rừng, khoáng sản) vùng Bắc Trung Bộ? Đặc điểm đó mang lại thuận lợi gì cho pt KT?H23.1. LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘ- Biển: Đường bờ biển dài, vùng biển rộng=>pt du lịch với nhiều bãi tắm: Sầm Sơn, Thiên Cầm, Cửa Lò, nhiều bãi cá, bãi tôm =>pt thủy hải sản, bờ biển có nhiều địa điểm XD cảng biển =>pt gtvt, pt nghề làm muốiNhóm 3: Dựa vào H23.1, H23.2. Hãy nêu đặc điểm các loại tài nguyên (biển, rừng, khoáng sản, khoáng sản) vùng Bắc Trung Bộ? Đặc điểm đó mang lại thuận lợi gì cho pt KT?H23.2. Biểu đồ tỉ lệ đất lâm nghiệp có rừng phân theo phía bắc và phía nam Hoành Sơn (%).- Tài nguyên rừng, khoáng sản (Sắt(HT), thiếc (NA), crôm (TH), đá vôi, sét cao lanh) tập trung phía Bắc dãy Hoành Sơn- Tài nguyên du lịch phát triển phía nam dãy Hoành Sơn. các di sản TNTG: Phong Nha –Kẻ Bàng, các VQG, các bãi tắmH23.1. LƯỢC ĐỒ TỰ NHIÊN VÙNG BẮC TRUNG BỘLăng CôCửa LòSầm SơnThiên Cầm(Thừa-Thiên-Huế)(Hà Tĩnh)(Nghệ An)(Thanh Hóa)TI TANĐÁ VÔISÉTCRÔMThủy sảnPhong Nha – Kẻ BàngQuê ngoại Bác HồQuê nội Bác HồCố đô HuếTIẾT 27 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ.II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. 1. Thuận lợi2. Khó khăn - Thường xuyên xảy ra thiên tai: bão, lũ lụt, hạn hán, gió Lào- Độ dốc lớn, ĐB hẹp, ít màu mỡ, mùa mưa bị lũ quét- Cát lấn, cát bay vào đồng ruộng Nhóm 4: Bằng kiến thức đã học hãy nêu các khó khăn do ĐKTN gây ra ở Bắc Trung Bộ? Tác hại và biện pháp giảm thiểu tác hại thiên tai cho vùng?BÃO LỤTCác loại thiên tai: LŨ QUÉTGIÓ LÀOCÁT LẤNCÁT BAYHẠN HÁNNhóm 3: Biện pháp giảm thiểu tác hại thiên tai cho vùng:- Tác hại: Thiệt hại người và của, khó khăn giao thông, cung cấp nước, nguy cơ cháy rừng cao...Biện pháp: Phát triển rừng đầu nguồn Trồng rừng ngập mặnPhủ xanh đất trống đồi trọcTrồng rừng ven sông, biển chống cát bayPhát triển thủy điện Xây dựng hệ thống thủy lợiPhát triển N –L- N nghiệp kết hợpTIẾT 27 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ.II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. III. Đặc điểm dân cư và xã hội.1. Đặc điểm.Dân tộc TháiDân tộc TàyDân tộc MườngDân tộc MôngDân tộc Bru-Vân KiềuTIẾT 26 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ.II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. III. Đặc điểm dân cư và xã hội.1. Đặc điểm.- Là địa bàn cư trú của 25 dân tộc (như: Thái, Mường, Tày, Mông, Bru-Vân Kiều)Các dân tộcHoạt động kinh tếĐồng bằng ven biển phía đôngChủ yếu là người KinhSản xuất lương thực, cây công nghiệp hàng năm, đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản. Sản xuất công nghiệp, thương mại, dịch vụ. Miền núi, gò đồi phía tây Chủ yếu là các dân tộc: Thái, Mường, Tày, Mông, Bru-Vân Kiều,Nghề rừng, trồng cây công nghiệp lâu năm, canh tác trên nương rẫy, chăn nuôi trâu, bò đàn. ?Quan sát bảng 23.1, hãy cho biết những khác biệt trong cư trú và hoạt động kinh tế giữa phía đông và phía tây của Bắc Trung Bộ?- Phân bố dân cư và hoạt động kinh tế có sự khác biệt từ Đông sang Tây:+ Dân tộc Kinh (Việt) ở phía Đông hoạt động kinh tế chủ yếu là sản xuất lương thực, công nghiệp và dịch vụ. + Dân tộc khác ở phía Tây hoạt động kinh tế chủ yếu là nông nghiệp và lâm nghiệp.Dựa vào bảng 23.2 hãy nhận xét sự chênh lệch các chỉ tiêu của vùng so với cả nước.Tiêu chíĐơn vị tínhBắc Trung BộCả nướcMật độ dân sốNgười/km2195233Tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số.%1,51,4Tỉ lệ hộ nghèo%19,313,3Thu nhập bình quân đầu người /thángNghìn đồng212,4295,0Tỉ lệ người lớn biết chữ%91,390,3Tuổi thọ trung bìnhNăm70,270,9Tỉ lệ dân số thành thị%12,423,6TIẾT 27 - BÀI 23: VÙNG BẮC TRUNG BỘ I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ.II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên. III. Đặc điểm dân cư và xã hội.1. Đặc điểm:2.Thuận lợi: - Lực lượng lao động dồi dào, có truyền thống lao động cần cù giàu nghị lực và kinh nghiệm trong đấu tranh với thiên nhiên.3. Khó khăn:- Mức sống chưa cao, đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn, cơ sở vật chất kĩ thuật còn hạn chế. Hành trình Bắc Trung BộLược đồ Bắc Trung BộThanh HóaNghệ AnHà TĩnhQuảng BìnhQuảng TrịThừa Thiên HuếCủng cố? Đây là 1 địa danh lịch sử cách mạng nổi tiếng của tỉnh Quảng TrịQUẢNG TRỊTHÀNH CỔ QUẢNG TRỊTỉnh Thừa Thiên Huế ?Cố đô Huế được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới phi vật thể vào năm nào? a. Tháng 12 năm 1993 b. Tháng 12 năm 1994 c. Tháng 12 năm 1995 d. Tháng 12 năm 1996Đôi nét về HuếHoàng hôn trên sông HươngCổng Ngọ MônNhìn từ đồi Vọng CảnhLăng Tự Đức Chọn đáp án đúng nhất. Trong các địa điểm sau, nơi nào thuộc Nghệ An? 1. Bãi Đá Nhảy, động Phong Nha – Kẻ Bàng 2. Làng Sen. Thành phố Vinh, Cửa Lò 3. Lăng Cô, Nhật Lệ, thiên CầmTỉnh Nghệ AnLàng Sen quê Bác Trong các địa danh sau, địa danh nào thuộc tỉnh Thanh Hóa? 1. Dãy Hoàng Liên Sơn 2. Dãy Hoành Sơn 3. Dãy Tam Điệp 4. Dãy Bạch MãTHANH HÓADi sản nổi tiếng thế giới ở Quảng Bình?Phong Nha-Kẻ BàngQUẢNG BÌNH Hà Tĩnh có mỏ khoáng sản nào có trữ lượng lớn nhất nước?A.ThiếcB. SắtC. Đồng D. ThanHÀ TĨNH123456786 Chữ cái910ẠCHMBẮCCTTRUBRNĐÔNGBẮBÃOÃHCHÊNHAMĐIỆPLỆƯỜNGSƠNCTỘCKINHÚIBẮCVÂNIỀUK1. Đây là tên một dãy núi, là ranh giới phía Nam của vùng Bắc Trung Bộ?2. Ranh giới phía.. của vùng Bắc Trung Bộ có dãy Tam Điệp?3. Các chỉ tiêu phát triển kinh tế –xã hội giữa phía Tây và Đông còn . ?4. Đây là tên một dãy núi, là ranh giới phía Bắc của vùng Bắc Trung Bộ?5. Đây là tên một dãy núi làm cho khí hậu của vùng Bắc Trung Bộ thêm sâu sắc?6. Đây là tên gọi của dân tộc này?7. Đây là tên một dạng địa hình chính phía tây của vùng Bắc Trung Bộ?8. Đây là hướng thổi của 1 loại gió làm cho mùa Đông ở vùng Bắc Trung Bộ thêm sâu sắc?9. Đây là 1 trong những thiên tai chínhmà Bắc Trung Bộ phải gánh chịu?10. Phía Đông là địa bàn cư trú của .?.3 Chữ cái9 Chữ cái7 Chữ cái1210 Chữ cái3 Chữ cái7 Chữ cái3 Chữ cái10 Chữ cáiBDÂNCủng cốTrò chơi ô chữH­íng dÉn vÒ nhµ* Hướng dẫn HS học ở nhà và chuẩn bị cho giờ sau: - Sưu tầm tư liệu (bài viết, ảnh) và viết tóm tắt, giới thiệu về vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng hoặc thành phố Huế.- Làm câu hỏi trong vở bài tập, tập bản đồ. - Tìm những bài hát, bài thơ viết về Bắc Trung Bộ.- Đọc và nghiên cứu trước nội dung bài 24 “Vùng Bắc Trung Bộ - (tiếp theo)”