Bài giảng Đại số 8 - Hoàng Quốc Nga - Biến đổi các biểu thức hữu tỉ, giá trị của phân thức

GV: Hoµng Quèc Nga Tr­êng THCS C¶nh Hãa NhiƯt liƯt chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o dù tiÕt häc nµy §¹i sè 8 B Kiểm tra bài cũ Bµi 1 H·y nèi mçi ý cét tr¸i (A) víi mét ý ë cét ph¶i (B) ®Ĩ ®­ỵc kh¼ng ®Þnh ®ĩng. 1-> d, 2-> a, 3 -> c, 4 -> b. 4. 3. = 2. 1. Ph©n thøc ®¹i sè cã d¹ng B A c) Bµi 2 Thùc hiƯn phÐp tÝnh sau: Cßn ®­ỵc gäi lµ g× ? Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh khi nµo? Ph©n thøc BiĨu thÞ c¸c phÐp to¸n vỊ ph©n thøc BiĨu thøc h÷u tØ 1. Biểu thức hữu tỉ Biểu thức hữu tỉ là một phân thức hoặc biểu thị một dãy các phép toán: cộng, trừ, nhân, chia trên các phân thức. Kh¸i niƯm: BiĨu thøc biĨu thÞ phÐp chia tỉng cho Cã thĨ biÕn ®ỉi thµnh mét ph©n thøc kh«ng ? TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) biĨu thÞ phÐp chia tỉng cho BiĨu thøc 1. BiĨu thøc h÷u tØ : TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) 2. BiÕn ®ỉi mét biĨu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc = : A = TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) C¸c b­íc biÕn ®ỉi mét biĨu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc. B­íc 1. ViÕt biĨu thøc d­íi d¹ng d·y c¸c phÐp to¸n (nÕu cã ) B­íc 2. Thùc hiƯn c¸c phÐp tÝnh ë trªn mçi biĨu thøc. B­íc 3. Rĩt gän biĨu thøc thµnh mét ph©n thøc 2. BiÕn ®ỉi mét biĨu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) HOẠT ĐỘNG NHĨM BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc sau thµnh mét ph©n thøc ®¹i sè. Gi¶i Hết giờ Gi¶i b) TÝnh gi¸ trÞ cđa ph©n thøc t¹i x = 2004 3. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) 3. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc Cho ph©n thøc a) T×m ®iỊu kiƯn cđa x ®Ĩ gi¸ trÞ cđa ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh. b) TÝnh gi¸ trÞ cđa ph©n thøc t¹i x = 2004. VÝ dơ 2 Gi¶i NHẬN XÉT - Giá trị của phân thức được xác định tại những giá trị của biến làm cho mẫu thức khác 0 (Điều kiện để giá trị của phân thức được xác định); - Khi giá trị của biến thoả mãn điều kiện xác định của phân thức thì phân thức ban đầu và phân thức rút gọn cĩ cùng giá trị. TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) Gi¶i a) T×m ®iỊu kiƯn cđa x ®Ĩ gi¸ trÞ cđa ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh b) TÝnh gi¸ trÞ cđa ph©n t¹i x = 1 000 000 vµ t¹i x=-1 + T¹i x = -1 kh«ng tho¶ m·n ®iỊu kiƯn cđa biÕn. Nªn gi¸ trÞ cđa biĨu thøc kh«ng x¸c ®Þnh. a) Gi¸ trÞ ph©n thøc x¸c ®Þnh khi x(x+1) ≠0. VËy x ≠ 0 vµ x ≠ -1 + T¹i x =1 000 000 tho¶ m·n ®iỊu kiƯn cđa biÕn. VËy gi¸ trÞ cđa 3. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) C¸c b­íc gi¶i bµi to¸n liªn quan ®Õn gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. B­íc 1. T×m ®iỊu kiƯn cđa biÕn ®Ĩ gi¸ trÞ ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh ( mÉu thøc kh¸c kh«ng). B­íc 2. Rĩt gän ph©n thøc. B­íc 3. - XÐt xem gi¸ trÞ cđa biÕn cÇn tÝnh cã tho¶ m·n ®iỊu kiƯn cđa biÕn hay kh«ng. NÕu tho¶ m·n ®iỊu kiƯn th× thay vµo ph©n thøc ®· rĩt gän ®Ĩ tÝnh. NÕu kh«ng tho¶ m·n ®iỊu kiƯn th× gi¸ trÞ cđa ph©n thøc kh«ng x¸c ®Þnh. 3. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc TiÕt 34 §9. BiÕn ®ỉi c¸c biĨu thøc h÷u tØ. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. LuyƯn tËp ( T1) 2. Ph©n thøc ®­ỵc rĩt gän lµ: 3. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc t¹i x = 3000 lµ: 4. Gi¸ trÞ cđa ph©n thøc b»ng 0 th× Chän ch÷ c¸i ®øng tr­íc ph­¬ng ¸n tr¶ lêi ®ĩng 1. §iỊu kiƯn cđa x ®Ĩ gi¸ trÞ ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh lµ: Cho ph©n thøc Bµi 1 LuyƯn tËp H­íng dÉn häc ë nhµ 1. N¾m v÷ng c¸ch biÕn ®ỉi mét biĨu thøc h÷u tØ thµnh mét ph©n thøc (Theo ba b­íc), ¸p dơng lµm bµi 46b (SGK/ 57) 2. N¾m v÷ng c¸ch gi¶i bµi to¸n liªn quan ®Õn gi¸ trÞ cđa ph©n thøc tr­íc hÕt ph¶i t×m ®iỊu kiƯn cđa biÕn ®Ĩ gi¸ trÞ cđa ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh. ¸p dơng lµm bµi tËp 47, 48 (SGK/57, 58) 3. ¤n l¹i c¸c phÐp to¸n, biÕn ®ỉi biĨu thøc h÷u tØ. Lµm bµi tËp 51, 52, 53, 55 (SGK/58, 59). C¸c b­íc gi¶i bµi to¸n liªn quan ®Õn gi¸ trÞ cđa ph©n thøc. B­íc 1. T×m ®iỊu kiƯn cđa biÕn ®Ĩ gi¸ trÞ ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh ( mÉu thøc kh¸c kh«ng). B­íc 2. Rĩt gän ph©n thøc. B­íc 3. - XÐt xem gi¸ trÞ cđa biÕn cÇn tÝnh cã tho¶ m·n ®iỊu kiƯn cđa biÕn hay kh«ng. NÕu tho¶ m·n ®iỊu kiƯn th× thay vµo ph©n thøc ®· rĩt gän ®Ĩ tÝnh. Cßn kh«ng tho¶ m·n ®iỊu kiƯn th× gi¸ trÞ cđa ph©n thøc kh«ng x¸c ®Þnh. Cho ph©n thøc a) Víi ®iỊu kiƯn nµo cđa x th× gi¸ trÞ cđa ph©n thøc ®­ỵc x¸c ®Þnh b) Rĩt gän ph©n thøc c) T×m gi¸ trÞ cđa x ®Ĩ gi¸ trÞ cđa ph©n thøc b»ng 1 d) Cã gi¸ trÞ cđa x ®Ĩ gi¸ trÞ cđa ph©n thøc b»ng 0 hay kh«ng H­íng dÉn häc ë nhµ TRƯỜNG THCS TÂY SƠN QUẬN HẢI CHÂU ĐN Tiết học đến đây kết thúc Xin cảm ơn các thầy cơ đã về dự giờ thăm lớp Cảm ơn các em đã cĩ nhiều nỡ lực trong tiết học hơm nay! CHÀO TẠM BIỆT