Bài giảng Bệnh và tật di truyền ở người

VEÀ DÖÏ GIÔØ LÔÙP 9 MOÂN: SINH HỌC Câu 1. Kể tên những loại đột biến đã học? KIỂM TRA BÀI CŨ Đột biến gen Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể Đột biến số lượng nhiễm sắc thể Câu 2. Nêu cơ chế chính hình thành thể dị bội? Hợp tử Cơ chế phát sinh thể dị bội (2n + 1) và (2n – 1) NST 21 NST 21 KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1. Kể tên những loại đột biến đã học? KIỂM TRA BÀI CŨ Đột biến gen Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể Đột biến số lượng nhiễm sắc thể Câu 2. Nêu cơ chế chính hình thành thể dị bội? Câu 3. Nêu ảnh hưởng của đột biến đến cơ thể sinh vật? * Đột biến thường gây hại cho bản thân sinh vật. BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người Đến năm 1990 trên toàn thế giới người ta đã phát hiện ra khoảng 5000 bệnh di truyền trong đó có khoảng 200 bệnh di truyền liên kết với giới tính. Tỉ lệ trẻ em mắc hội chứng Đao là 0,7 – 1,8% (ở các trẻ em do các bà mẹ tuổi từ 35 trở lên sinh ra). Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI - Bộ NST của bệnh nhân Đao khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Đây là do đột biến gì gây ra? Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Tiết 30 - Bộ NST của người bệnh Đao là bao nhiêu? BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao NST của bệnh nhân Đao Cặp NST 21 của người bình thường Cặp NST 21 của bệnh nhânĐao Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Vì sao ở những bà mẹ tuổi trên 35 tỉ lệ sinh con bị bệnh Đao cao hơn người bình thường? Tế bào sinh trứng đã bị lão hoá, quá trình sinh lí, sinh hoá nội bào bị rối loạn dẫn tới sự phân li không bình thường ở cặp NST 21 trong giảm phân. I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao Ảnh chụp người bị bệnh Đao Tay của bệnh nhân Đao Tiết 30 Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Cặp NST thứ 21 có 3 nhiễm sắc thể Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra, mắt hơi sâu và một mí, khoảng cách giữa hai mắt xa nhau, ngón tay ngắn. Về sinh lí, bị si đần bẩm sinh và không có con. - Những người mắc bệnh Đao không có con, tại sao nói bệnh này là bệnh di truyền? + Người bị bệnh Đao không có con nhưng bệnh Đao là bệnh di truyền vì bệnh sinh ra do vật chất di truyền bị biến đổi. - Tỉ lệ người mắc bệnh Đao là bao nhiêu? BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) Bộ NST nữ giới bình thường Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ Tiết 30 - Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ khác bộ NST của người bình thường như thế nào? Đây là thể đột biến gì? BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) Bộ NST nữ giới bình thường Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ Tiết 30 - Bộ NST của người bệnh Tơcnơ là bao nhiêu? BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Tiết 30 - Em có thể nhận biết bệnh nhân Tơcnơ qua những đặc điểm nào? Tiết 30 Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Bệnh nhân là nữ :lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển, thường mất trí, không có con. Cặp NST thứ 23 chỉ có 1NST, là NST X. - Tỉ lệ người mắc bệnh Tơcnơ là bao nhiêu? BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh Tiết 30 Tiết 30 Tiết 30 Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Ảnh chụp bệnh nhân bạch tạng Mắt của bệnh nhân bạch tạng Nêu đặc điểm di truyền của bệnh bạch tạng? 2. Em có thể nhận biết bệnh bạch tạng qua những đặc điểm bên ngoài nào? Tiết 30 Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Đột biến gen lặn Da, tóc màu trắng, mắt màu hồng - Đột biến gen A thành gen a thì tính trạng được biểu hiện ra kiểu hình khi nào? + Tính trạng được biểu hiện khi mang cặp gen aa. - Khi mang kiểu gen Aa biểu hiện tính trạng gì? 2/Bệnh Tơcnơ( OX ) 3/ Bệnh bạch tạng: 4/ Bệnh câm điếc bẩm sinh: Những người bị câm, điếc bẩm sinh Nêu đặc điểm di truyền của bệnh câm điếc bẩm sinh? 2. Em có thể nhận biết bệnh câm điếc bẩm sinh qua những biểu hiện nào? Tiết 30 Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Cặp NST thứ 21 có 3 nhiễm sắc thể Bé, lùn, cổ rụt, má phệ, miệng hơi há, lưỡi hơi thè ra, mắt hơi sâu và một mí, khoảng cách giữa hai mắt xa nhau, ngón tay ngắn... Bệnh nhân là nữ :lùn, cổ ngắn, tuyến vú không phát triển, thường mất trí, không có con. Cặp NST thứ 23 chỉ có 1NST, là NST X. Đột biến gen lặn Câm điếc bẩm sinh 2/Bệnh Tơcnơ( OX ) 3/ Bệnh bạch tạng: 4/ Bệnh câm điếc bẩm sinh: Những người bị câm, điếc bẩm sinh Tiết 30 Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Bệnh di truyền làm biến đổi hình thái nhiều hơn hay sinh lý nhiều hơn? BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh Tiết 30 - Bệnh di truyền là gì? - Bệnh di truyền là những rối loạn sinh lý bẩm sinh BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh Tật khe hở môi hàm Bàn chân mất ngón và dính ngón Bàn tay mất một số ngón Tật sáu ngón tay Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh Bàn chân có nhiều ngón Tật xương chi ngắn Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh Tiết 30 - Nêu các tật di truyền và đặc điểm di truyền của nó? + Bàn chân mất ngón và dính ngón; bàn tay mất một số ngón; tật sáu ngón tay; tật khe hở môi hàm là do đột biến NST. + Bàn chân có nhiều ngón; tật xương chi ngắn là do đột biến gen trội. BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh Tiết 30 - Tật di truyền là gì? Tật di truyền là những khiếm khuyến về hình thái bẩm sinh. Tật di truyền làm biến đổi hình thái nhiều hơn hay sinh lý nhiều hơn? BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Nguyên nhân gây bệnh và tật di truyền là do đâu? Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Khói từ các nhà máy Ô nhiễm nguồn nước dp Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Vụ nổ bom nguyên tử năm 1945 Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Máy bay Mĩ rải chất độc màu da cam ở Việt Nam Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Nạn nhân chất độc màu da cam Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Nạn nhân chất độc màu da cam Tiết 30 BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Nguyên nhân gây bệnh và tật di truyền là do: Tiết 30 Các tác nhân vật lý và hoá học, do ô nhiễm môi trường. Rối loạn trong môi trường nội bào, sinh con ở tuổi cao. Kết hôn giữa những người mang gen gây bệnh…. BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI I. Một vài bệnh di truyền ở người 1. Bệnh Đao 2. Bệnh Tơcnơ (OX) II. Một số tật di truyền ở người 3. Bệnh bạch tạng và bệnh câm điếc bẩm sinh III. Các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền Từ những nguyên nhân trên, em hãy đề xuất các biện pháp hạn chế phát sinh bệnh và tật di truyền người? Tiết 30 - Đấu tranh chống sản xuất, thử, sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học và các hành vi gây ô nhiễm môi trường. - Sử dụng đúng cách các loại thuốc trừ sâu, diệt cỏ dại, thuốc chữa bệnh. - Hạn chế kết hôn giữa những người có nguy cơ mang gen gây các tật, bệnh di truyền hoặc hạn chế sinh con của các cặp vợ chồng nói trên. Tiết 30 Bài 29: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI . Bệnh di truyền ở người do loại biến dị nào gây ra? A. Biến dị tổ hợp. B. Đột biến gen. C. Đột biến NST. D. Cả B và C. BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Câu 1: Câu 2: Câu 3: Câu 4: Tiết 30 Bệnh Đao xảy ra ở: A. Nam giới. B. Nữ giới. C. Cả nam và nữ. D. Trẻ em. BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Câu 1: Câu 2: Câu 3: Câu 4: Tiết 30 Bệnh nhân bị bệnh bạch tạng có những đặc điểm gì? A. Da và tóc màu trắng. B. Da trắng, mắt màu hồng. C. Tóc màu trắng, mắt màu hồng. D. Da và tóc màu trắng, mắt màu hồng. BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Câu 1: Câu 2: Câu 3: Câu 4: Tiết 30 Điền từ, các cụm từ thích hợp vào chổ trống trong các câu sau: BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Câu 1: Câu 2: Câu 3: Câu 4: Tiết 30 Điền từ, các cụm từ thích hợp vào chổ trống trong các câu sau: Tơcnơ Bạch tạng Đao Sáu ngón tay BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Câu 1: Câu 2: Câu 3: Câu 4: Tiết 30 Học bài, trả lời các câu hỏi 1,2,3 sách giáo khoa. Sưu tầm thêm tranh ảnh và một số bệnh và tật di truyền khác ở người. Đọc mục:”Em có biết” Xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp. I/ Bài tập về nhà II/ Chuẩn bị bài mới: - Tìm hiểu luật hôn nhân và gia đình Việt Nam. - Nghiên cứu bảng 30.1, 30.2 SGK trang 87. - Tiếp tục tìm hiểu sự ô nhiễm môi trường :Các tác nhân, hậu quả, biện pháp chống ô nhiễm môi trường. - Liên hệ thực tế ở địa phương. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO CÙNG TẤT CẢ CÁC EM HỌC SINH!