Bài giảng Bài 56: cây phát sinh giới động vật

Chµo mõng c¸c vÞ ®¹i biÓu vÒ dù héi thi gi¸o viªn giái huyÖn kim s¬nN¨m häc 2006 - 2007 Bµi gi¶ng dù thi Bµi 56: C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt Gi¸o viªn: §µo v¨n Quang §¬n vÞ: Tr­êng THCS ¢n hoµ KiÓm tra bµi cò - KÓ tªn c¸c ngµnh ®éng vËt kh«ng x­¬ng sèng vµ ®éng vËt cã x­¬ng sèng mµ c¸c em ®· häc: §¸p ¸n a) Ngµnh ®éng vËt kh«ng x­¬ng sèng: - Ngµnh ®éng vËt nguyªn sinh. - Ngµnh ruét khoang. - Ngµnh giun dÑp - Ngµnh giun trßn. - Ngµnh giun ®èt. - Ngµnh th©n mÒm - Ngµnh ch©n khíp b) Ngµnh ®éng vËt cã x­¬ng sèng: - líp c¸. - Líp l­ìng c­. - Líp bß s¸t. - Líp chim. - Líp thó. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch H×nh 56.1 Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch H·y thùc hiÖn lÖnh sau  T×m trªn h×nh vÏ nh÷ng ®Æc ®iÓm cña l­ìng c­ cæ gièng víi c¸ v©y ch©n cæ ? L­ìng c­ cæ gièng víi l­ìng c­ ngµy nay ? Ho¸ th¹ch C¸ v©y ch©n cæ Ho¸ th¹ch L­ìng c­ cæ L­ìng c­ ngµy nay V©y ®u«i Di tÝch cña n¾p mang V¶y Chi n¨m ngãn V©y ®u«i V¶y N¾p mang Chi n¨m ngãn Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch H·y thùc hiÖn lÖnh sau  T×m trªn h×nh vÏ nh÷ng ®Æc ®iÓm chim cæ gièng bß s¸t ngµy nay ? Chim cæ gièng chim ngµy nay ? 3 ngãn ®Òu cã vuèt Hµm cã r¨ng L«ng vò C¸nh §u«i dµi cã 23 ®èt sèng ®u«i Ch©n cã 3 ngãn tr­íc, 1 ngãn sau Chim cæ Chi cã vuèt §u«i dµi(nhiÒu ®èt sèng ®u«i) L«ng vò C¸nh Chim ngµy nay Bß s¸t ngµy nay Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch H·y thùc hiÖn lÖnh sau  Nh÷ng ®Æc ®iÓm gièng vµ kh¸c nhau ®ã nãi lªn ®iÒu g× vÒ mèi quan hÖ hä hµng gi÷a l­ìng c­ cæ vµ c¸ v©y ch©n cæ ? Gi÷a chim cæ vµ bß s¸t cæ ? Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch 3 ngãn ®Òu cã vuèt Hµm cã r¨ng L«ng vò C¸nh §u«i dµi cã 23 ®èt sèng ®u«i Ch©n cã 3 ngãn tr­íc, 1 ngãn sau Chim cæ L«ng vò C¸nh Chim ngµy nay Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch : II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt Quan s¸t c©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt, cho biÕt:  C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt biÓu thÞ ®iÒu g× ?  Møc ®é quan hÖ hä hµng ®­îc thÓ hiÖn trªn c©y ph¸t sinh nh­ thÕ nµo ?  X¸c ®Þnh tæ tiªn chung cña c¸c ngµnh ®éng vËt ?  H·y so s¸nh vÞ trÝ cña ngµnh th©n mÒm víi ngµnh ch©n khíp; vÞ trÝ cña líp c¸ víi líp thá trªn c©y ph¸t sinh ?  §Æc ®iÓm nµo trªn c©y ph¸t sinh cho ta biÕt vÒ sè l­îng loµi cña c¸c nghµnh, c¸c líp ®éng vËt §éng vËt nguyªn sinh Ruét khoang Giun dÑp Giun trßn Giun ®èt Th©n mÒm Ch©n khíp §éng vËt cã x­¬ng sèng Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt KÕt luËn chung: Giíi ®éng vËt tõ khi ®­îc h×nh thµnh ®· cã cÊu t¹o th­êng xuyªn thay ®æi theo h­íng thÝch nghi víi nh÷ng thay ®æi cña ®iÒu kiÖn sèng. C¸c loµi ®éng vËt ®Òu cã quan hÖ hä hµng víi nhau. Ng­êi ta ®· chøng minh l­ìng c­ cæ b¾t nguån tõ c¸ v©y ch©n cæ, bß s¸t cæ b¾t nguån tõ l­ìng c­ cæ, chim cæ vµ thó cæ b¾t nguån tõ bß s¸t cæ... Qua c©y ph¸t sinh thÊy ®­îc møc ®é quan hÖ hä hµng cña c¸c nhãm ®éng vËt víi nhau, thËm chÝ cßn so s¸nh ®­îc nh¸nh nµo cã nhiÒu hoÆc Ýt loµi h¬n nh¸nh kh¸c . Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch: II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt - C©y ph¸t sinh ®éng vËt ph¶n ¸nh: + Mèi quan hÖ hä hµng cña c¸c loµi ®éng vËt. Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt - C©y ph¸t sinh ®éng vËt ph¶n ¸nh: + Mèi quan hÖ hä hµng cña c¸c loµi ®éng vËt. + Nguån gèc cña c¸c loµi ®éng vËt. Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt - C©y ph¸t sinh ®éng vËt ph¶n ¸nh: + Mèi quan hÖ hä hµng cña c¸c loµi ®éng vËt. + Nguån gèc cña c¸c loµi ®éng vËt. + VÞ trÝ tiÕn ho¸ cña c¸c loµi ®éng vËt. Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt - C©y ph¸t sinh ®éng vËt ph¶n ¸nh: + Mèi quan hÖ hä hµng cña c¸c loµi ®éng vËt. + Nguån gèc cña c¸c loµi ®éng vËt. + VÞ trÝ tiÕn ho¸ cña c¸c loµi ®éng vËt. + Sè l­îng cña c¸c loµi ®éng vËt. Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt - Dùa vµo di tÝch ho¸ th¹ch II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt - C©y ph¸t sinh ®éng vËt ph¶n ¸nh: Mèi quan hÖ hä hµng Nguån gèc VÞ trÝ tiÕn ho¸ Sè l­îng loµi cña c¸c loµi ®éng vËt. Tr¾c nghiÖm Cho thÊy c¸c nhãm ®éng vËt cã mèi quan hÖ hä hµng víi nhau. VÝ dô: Trªn hãa th¹ch cña chim cæ cho thÊy chóng mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña bß s¸t . ho¸ th¹ch l­ìng c­ cæ mang nhiÒu ®Æc ®iÓm cña c¸ v©y ch©n cæ. Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt I. B»ng chøng vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c nhãm ®éng vËt II. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt KÕt luËn chung: Giíi ®éng vËt tõ khi ®­îc h×nh thµnh ®· cã cÊu t¹o th­êng xuyªn thay ®æi theo h­íng thÝch nghi víi nh÷ng thay ®æi cña ®iÒu kiÖn sèng. C¸c loµi ®éng vËt ®Òu cã quan hÖ hä hµng víi nhau. Ng­êi ta ®· chøng minh l­ìng c­ cæ b¾t nguån tõ c¸ v©y ch©n cæ, bß s¸t cæ b¾t nguån tõ l­ìng c­ cæ, chim cæ vµ thó cæ b¾t nguån tõ bß s¸t cæ... Qua c©y ph¸t sinh thÊy ®­îc møc ®é quan hÖ hä hµng cña c¸c nhãm ®éng vËt víi nhau, thËm chÝ cßn so s¸nh ®­îc nh¸nh nµo cã nhiÒu hoÆc Ýt loµi h¬n nh¸nh kh¸c . Bµi 56. C©y ph¸t sinh giíi ®éng vËt H­íng dÉn vÒ nhµ: - §äc vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái 1 vµ 2 trong SGK trang 184 - §äc phÇn “Em cã biÕt” - Xem tr­íc néi dung bµi: §a d¹ng sinh häc (trang 185 SGK) - C¸m ¬n c¸c em häc sinh ®· gióp ®ì c« hoµn thµnh bµi d¹y. - Ch©n thµnh c¶m ¬n quý thµy, c« gi¸o ®· vÒ dù tiÕt häc nµy, rÊt mong ®­îc sù gióp ®ì cña quý thµy c«.