Bài giảng Bài 29: Cấu trúc các loại virut

Bệnh viêm gan A, B * Không thấy mầm bệnh Không thấy khuẩn lạc Nghiền lá Dịch chiết Lọc qua nến lọc vi khuẩn Dịch lọc Thí nghiệm của D.I.Ivannopxki: Từ thí nghiệm trên hãy rút ra đặc điểm của tác nhân gây bệnh. -KN: virut là một thực thể sống đặc biệt có kích thước vô cùng nhỏ, chưa có cấu tạo tb. Đặc điểm: +chưa có cấu tạo tế bào. +kích thước siêu nhỏ (từ 10 nm – 100 nm): vỏ là prôtêin (capsit), lõi là axit nuclêic. +chỉ mang 1 loại axit nuclêic. +Kí sinh nội bào bắt buộc (virut ngoài tb gọi là hạt virut) + không cảm ứng,không di chuyển (chỉ khuếch tán) + không tăng trưởng vè khối lượng và kích thước Kể trên 1 số virut mà em biết? Ví dụ : Virut cúm, virut H5N1, HIV, virut sởi… 2. Khái niệm Chủ yếu gồm 3 dạng : Phage T2 Virut khảm thuốc lá Virut HIV Khối đa diện Khối cầu Virut ađêno Bảng 43: Hình thái và cấu trúc một số loại virut Là một dạng ống hình trụ Không có ARN xoắn đơn Đầu là hình khối đa diện, đuôi hình trụ ADN xoắn kép Mỗi đa giác đều được cấu tạo bởi các capsôme Không có Hình cầu 2 sợi ARN Capsôme ghép với nhau Có vỏ ngoài với các gai glicôprôtêin Đầu do các capsôme ghép lại thành cấu trúc đa diện Không có AND xoắn kép 20 mặt mỗi mặt là một đa giác đều Gồm nhiều capsôme ghép đối xứng với nhau thành vòng xoắn Nêu cấu tạo của phagơ? Cấu tạo của phagơ: + Phần đầu có cấu trúc đối xứng khối do các chuỗi capsôme hình tam giác ghép lại. + Lõi axit nuclêic là ADN xoắn kép. + Phần đuôi có cấu trúc đối xứng xoắn hình trụ với đĩa gốc gắn 6 sợi lông đuôi có chứa thụ thể. Ngoài 3 dạng cơ bản trên, một số virut có hình dạng bất định như virus cúm. Virut có cấu tạo như thế nào? Thí nghiệm của Franken và Conrat Tại sao virut phân lập được không phải là virut chủng B? Axit nuclêic có vai trò quyết định, quy đinh mọi đặc điểm của virut. Virut có vỏ ngoài Lớp lipit kép và prôtêin tương tự màng sinh chất  bảo vệ virut Gai glycôprôtêin có tác dụng gì ? Vỏ ngoài có cấu tạo như thế nào? Vỏ ngoài: - Làm nhiệm vụ kháng nguyên, giúp virut bám trên bề mặt tế bào Gai glicoprotein Ngoài chức năng trên, các thành phần kháng nguyên của virut còn có tác dụng kích thích cơ thể vật chủ tạo ra “ miễn dịch đặc hiệu” => Cơ sở để con người sản xuất Vacxin phòng chống virut. Bộ gen của virus có điểm gì sai khác so với so với bộ gen của sinh vật nhân chuẩn? Bộ gen của virus có thể là ADN hoặc ARN 1 sợi hoặc 2 sợi Bộ gen của sinh vật nhân thực luôn là ADN 2 sợi Căn cứ vào vật chủ gây nhiễm: 1. Virus gây bệnh ở người và động vật. - chứa AND hoặc ARN VD: HIV virut cúm III. Phân loại virus: Em hãy kể tên một số virut gây bệnh thường gặp ở trẻ em? VD: virut sởi, virut RSV gây viêm phổi, virut gây quai bị, gây thủy đậu…… - đa số chứa AND, số ít chứa ARN VD: các phagơ ở E.coli có khả năng ứng dụng cao Phage T2 2. Virut gây bệnh ở vi sinh vật. - đa số virut ở thực vật mang ARN VD: virut khảm thuốc lá. 3.Virus gây bệnh ở thực vật. Bảng so sánh đặc điểm virut gây bệnh Em có đồng ý với ý kiến cho rằng virut là thể vô sinh? Có , nhưng chỉ khi ở môi trường bên ngoài Theo em có thể nuôi virut trên môi trường nhân tạo như nuôi vi khuẩn được không? Không, vì virut sống kí sinh nội bào bắt buộc CỦNG CỐ Không có Ribôxôm Không tổng hợp prôtêin Không có Màng sinh chất Không có enzim thủy phân các chất Không trao đổi chất và năng lượng Không sinh năng lượng (ATP) Tại sao virut phải sống kí sinh nội bào bắt buộc? CỦNG CỐ Không Không Không Không Không Có Có Có Có Có CỦNG CỐ 1. Chức năng của phần vỏ protein của virus: a. Giúp virus gắn vào tế bào chủ b. Bảo vệ phần lõi acid nucleic c. Ổn định hình dạng và cấu trúc của virus d. Tất cả các chức năng trên CỦNG CỐ hình cầu kích thước 8- 27 nm Vỏ ngoài. Nucleocapsit. Capsit. Các gai glycoprotein. C D B A D Câu 2: Các đơn phân capsome liên kết cấu tạo nên thành phần nào sau đây của virut: CỦNG CỐ Câu 3: Virut khác với các vi sinh vật khác ở điểm nào ? Không có vật chất di truyền. Có khả năng lây nhiễm. Không có cấu tạo tế bào. Tất cả các ý trên đều đúng. A B C D B CỦNG CỐ Câu 4: Nucleocapsit là: Phức hợp gồm vỏ capsit và axit nucleâic Các lớp vỏ capsit virut. Bộ gen ADN của virut. Các phương án trên đều sai A B C D A CỦNG CỐ Dặn dò trả lời các câu hỏi cuối bài. đọc em có biết. đọc trước bài 30: Sự nhân lên của virut trong tế bào chủ * CHÚC CÁC EM HỌC TỐT !