Bài giảng Bài 25 tiết 1- Bàn luận về phép học (luận học pháp)_ Nguyễn Thiếp

BAØI 25 – TIEÁT 1 BAØN LUAÄN VEÀ PHEÙP HOÏC (Luaän hoïc phaùp) Nguyeãn Thieáp BAØI 25 – TIEÁT 1 BAØN LUAÄN VEÀ PHEÙP HOÏC (Luaän hoïc phaùp) Nguyeãn Thieáp I. Đọc – tìm hiểu chú thích Sgk trang 78 La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp sinh ngày 24-9-1723, mất ngày 6-2-1804, quê làng Nguyệt Ao, huyện La Sơn (nay là huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh). Ông đỗ Hương giải (1743) ra làm quan ít lâu thì cáo về, ở ẩn, đọc sách, nghiên cứu lý học.Ông nổi tiếng là người đạo hạnh thanh cao, có trình độ uyên bác. Cả nước hâm mộ tôn ông là bậc thầy. Ông cũng là con người cao sĩ, sống ẩn dật.Ngoài danh hiệu La Sơn phu tử, người ta còn gọi ông là Lạp Phong cư sĩ, hoặc gọi là ông Lục Niên (vì ông ẩn dật ở thành Lục Niên).Chúa Trịnh nhiều lần mời ông ra làm quan, nhưng ông từ chối. Chỉ đến khi vua Quang Trung kiên nhẫn cầu hiền đến ba bốn lần, ông mới nhận lời giúp. Sử sách ghi rõ những đóng góp của ông:- Thống nhất với Quang Trung thời cơ đánh quân Thanh. Chiến lược "thần tốc" là do ông nêu ra. Ông cũng khẳng định trước là Quang Trung sẽ thắng.- Nhận chức viện trưởng Viện Sùng chính, chỉ đạo việc dịch các sách chữ Hán, chữ Nôm.- Đề xuất với Quang Trung việc chính học, nhấn mạnh việc giảng dạy đạo đức. -Khi Quang Trung mất, vua Cảnh Thịnh mời ông vào Phú Xuân, nhưng không giúp được gì để cứu vãn cơ đồ Tây Sơn. Vua Gia Long cũng tỏ ý trọng đãi ông, nhưng ông đã từ chối không cộng tác. Boá cuïc vaên baûn: 4 phaàn Ñoaïn 1: Muïc ñích chaân chính cuûa vieäc hoïc. Ñoaïn 2: pheâ phaùn nhöõng leäch laïc ,sai traùi trong vieäc hoïc. Ñoaïn 3 : khaúng ñònh nhöõng quan ñieåm , phöông phaùp ñuùng trong hoïc taäp. Ñoaïn 4: taùc duïng cuûa vieäc hoïc chaân chính. Ngoïc khoâng maøi khoâng thaønh ñoà vaät; ngöôøi khoâng hoïc khoâng bieát roõ ñaïo. Ñaïo laø leõ ñoái xöû haèng ngaøy giöõa moïi ngöôøi . Keû ñi hoïc laø hoïc ñieàu aáy. HOÏC ÑAÏO LAØM NGÖÔØI. II. ÑOÏC_HIỂU VAÊN BAÛN: 1. Muïc ñích cuûa vieäc hoïc chaân chính - “Ngoïc khoâng maøi, khoâng thaønh ñoà vaät ; ngöôøi khoâng hoïc, khoâng bieát roõ ñaïo”. Hoïc ñeå laøm ngöôøi Nöôùc Vieät ta töø khi laäp quoác ñeán giôø,neàn chính hoïc ñaõ bò thaát truyeàn .Ngöôøi ta ñua nhau loái hoïc hình thöùc hoøng caàu danh lôïi ,khoâng coøn bieát ñeán tam cöông ,nguõ thöôøng .Chuùa taàm thöôøng, thaàn nònh hoùt.Nöôùc maát , nhaø tan ñeàu do nhöõng ñieàu teä haïi aáy. HOÏC ÑEÅ CAÀU DANH LÔÏI CHO BAÛN THAÂN, BOÛ QUA ÑAÏO LÍ NÖÔÙC MAÁT NHAØ TAN. 2. Pheâ phaùn nhöõng bieåu hieän leäch laïc, sai traùi trong vieäc hoïc - …Loái hoïc hình thöùc…caàu danh lôïi. - …Khoâng coøn bieát ñeán tam cöông, nguõ thöôøng Hoïc ñeå möu caàu danh lôïi cho baûn thaân, khoâng coøn bieát ñeán ñaïo laøm ngöôøi. CAÂU HOÛI THAÛO LUAÄN:  Lieân heä thöïc teá hieän nay, em nghó theá naøo laø loái hoïc chuoäng hình thöùc, caàu danh lôïi? Loái` hoïc aáy toát hay xaáu ?Vì sao? Cuùi xin töø nay ban chieáu thö cho thaày troø tröôøng hoïc cuûa phuû huyeän , caùc tröôøng tö , con chaùu caùc nhaø vaên voõ ,thuoäc laïi ôû caùc traán cöïu trieàu ,ñeàu tuøy ñaâu tieän ñaáy maø ñi hoïc. Pheùp daïy, nhaát ñònh theo Chu Töû . Luùc ñaàu hoïc tieåu hoïc ñeå boài laáy goác. Tuaàn töï tieán leân hoïc ñeán töù thö , nguõ kinh, chö söû .Hoïc roäng roài toùm löôïc cho goïn, theo ñieàu hoïc maø laøm. *PHOÅ BIEÁN ROÄNG VIEÄC HOÏC. *HOÏC CÔ BAÛN  NAÂNG CAOTOÙM LÖÔÏC. *HOÏC ÑI ÑOÂI VÔÙI HAØNH. 3. Quan ñieåm vaø phöông phaùp  hoïc taäp: …thaày troø cuûa phuû, huyeän, caùc tröôøng tö…tuøy ñaâu choïn ñaáy maø ñi hoïc. …hoïc tieåu hoïc ñeå boài laáy goác…hoïc roäng roài toùm löôïc cho goïn... … theo ñieàu hoïc maø laøm. Quan ñieåm tieán boä, höõu duïng. CAÂU HOÛI THAÛO LUAÄN: Quan ñieåm cuûa taùc giaû coù phuø hôïp vôùi caùch hoïc cuûa chuùng ta ngaøy nay khoâng ? Ñieàu ñoù cho thaáy gì veà taøi naêng cuûa Nguyeãn Thieáp ? Ñaïo hoïc thaønh thì ngöôøi toát nhieàu; ngöôøi toát nhieàu thì trieàu ñình ngay ngaén maø thieân haï thònh trò. CHÍNH SÖÏ VÖÕNG VAØNG, ÑAÁT NÖÔÙC HÖNG THÒNH. 4. Taùc duïng cuûa vieäc hoïc chaân chính -…trieàu ñình môùi ngay ngaén, thieân haï môùi thònh trò. QUOÁC GIA HÖNG THÒNH. Khái quát bài học theo sơ đồ cấu tạo Mục đích chân chính Phê phán những lệch lạc, sai trái trong học tập Khẳng định quan điểm, phương pháp đúng đắn Tác dụng của việc học chân chính GHI NHÔÙ: Vôùi caùch laäp luaän chaët cheõ, baøi BAØN VEÀ PHEÙP HOÏC giuùp ta hieåu muïc ñích cuûa vieäc hoïc laø ñeå laøm ngöôøi coù ñaïo ñöùc, coù tri thöùc, goùp phaàn laøm höng thònh ñaát nöôùc, chöù khoâng phaûi ñeå caàu danh lôïi. Muoán hoïc toát phaûi coù phöông phaùp hoïc cho roäng nhöng phaûi naém cho goïn, ñaëc bieät, hoïc phaûi ñi ñoâi vôùi haønh. III. Ghi nhớ Sgk trang 79 IV. Luyện tập Vở bài tập LUYEÄN TAÄP: Tìm nhöõng caâu tuïc ngöõ, ca dao, danh ngoân noùi veà vieäc hoïc. 1- Khoâng thaày ñoá maøy laøm neân. 2-Hoïc thaày khoâng taøy hoïc baïn.3-Nhaát töï vi sö, baùn töï vi sö. 4- Löông sö höng quoác.  5-Muoán sang thì baéc caàu Kieàu Muoán con hay chöõ phaûi yeâu kính thaày.