Bài giảng Bài 20: Bức tranh của em gái tôi

I. ĐỌC VÀ TèM HIỂU CHUNG: -Rút trong tập “Con dế ma”.-Được giải nhì trong cuộc thi sáng tác “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiếu niên tiền phong năm 1998. Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) 1. Tỏc giả - Tỏc phẩm: Tỏc giả: Tỏc phẩm: - Tên thật : Tạ Việt Đãng + Các bút danh khác: Lão Tạ; Chu Quí, Bình Tâm. - Sinh ngày 9-9-1959 - Quê: Xã Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ-Hà Tây. - Là cây bút trẻ xuất hiện trong VH thời kỳ đổi mới. (SGK – Tr.33) 2. Đọc và tỡm hiểu chỳ thớch I. ĐỌC VÀ TèM HIỂU CHUNG: 1. Tỏc giả - Tỏc phẩm: Tỏc giả: Tỏc phẩm: (SGK – Tr.33) 2. Đọc và tỡm hiểu chỳ thớch - Nhân vật chính : 2 anh em Nhân vật trung tâm: người anh Truyện được kể bằng lời của người anh, ngôi thứ nhất Nhõn vật chớnh của truyện? Theo em, ai là nhõn vật trung tõm của truyện? Truyện được kể theo ngụi thứ mấy? 3. Túm tắt văn bản I. ĐỌC VÀ TèM HIỂU CHUNG: Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) 1. Tỏc giả - Tỏc phẩm: Tỏc giả: Tỏc phẩm: (SGK – Tr.33) 2. Đọc và tỡm hiểu chỳ thớch 3. Túm tắt văn bản 4. Bố cục: - Đ1: Từ đầu  phát huy tài năng: Cô bé Kiều Phương được phát hiện là có tài năng hội hoạ. - Đ2: Tiếp  muốn cả anh cùng đi nhận giải: Sự thay đổi trong tình cảm của ngươì anh đối với nhân vật Kiều Phương. - Đ3: Còn lại: Người anh nhận ra những nhược điểm của mình và tình cảm trong trẻo, nhân hậu của em gái. Những sự việc chớnh của truyện? - Giới thiệu về em gái Kiều Phương. - Kiều Phương tự chế thuốc vẽ. - Chú Tiến Lê phát hiện ra tài năng của Kiều Phương. - Người anh buồn, cáu gắt, xem trộm tranh của em. - Kiều Phương tham gia trại thi vẽ quốc tế, đoạt giải nhất và rủ anh cùng đi nhận giải. - Người anh ngỡ ngàng, hãnh diện và xấu hổ khi đứng trước bức tranh của người em gái. I. ĐỌC VÀ TèM HIỂU CHUNG: Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) 1. Tỏc giả - Tỏc phẩm: Tỏc giả: Tỏc phẩm: (SGK – Tr.33) 2. Đọc và tỡm hiểu chỳ thớch 3. Túm tắt văn bản 4. Bố cục: II. Phân tích: Nhân vật người anh: Tâm trạng của người anh thể hiện rõ nhất qua những thời điểm nào? -Khi tài năng của em gỏi chưa được phỏt hiện -Khi tài năng hội hoạ của em gái được phát hiện và đạt giải. - Khi đứng trước bức tranh vẽ chớnh mỡnh của em gỏi I. ĐỌC VÀ TèM HIỂU CHUNG: Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) 1. Tỏc giả - Tỏc phẩm: Tỏc giả: Tỏc phẩm: (SGK – Tr.33) 2. Đọc và tỡm hiểu chỳ thớch 3. Túm tắt văn bản 4. Bố cục: II. Phân tích: Nhân vật người anh: a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện ?- Lúc tài năng của Kiều Phương chưa được phát hiện, người anh đối xử với em mình như thế nào? - Đặt biệt danh là Mèo  vui vẻ thân thiết với em. -“Trời ạ , thì ra nó chế thuốc vẽ ”: vừa ngạc nhiên vừa xem thường, coi là trò trẻ con. I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: * Khi tài năng của em gái được phát hiện II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đoạt giải + Chú Tiến Lê: rạng rỡ hẳn lên nói với bố Kiều Phương “Anh có biết con gái anh là một thiên tài hội hoạ không ?” + Bố: Ôi, con đã cho bố một bất ngờ quá lớn + Mẹ: Không kìm được xúc động  Mọi người đều ngạc nhiên, vui mừng, sung sướng. Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) ?- Thái độ cuả mọi người trong nhà ra sao khi tài năng hội hoạ của "Mèo" được phát hiện? I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: Khi tài năng của em gái được phát hiện: - Cảm thấy mình không có tài, bị cả nhà lãng quên - Buồn bã, mặc cảm, khó chịu - ... mọi chuyện trong nhà vẫn như cũ nhưng tôi luôn cảm thấy mình bất tài nên bị đẩy ra ngoài. Những lúc ngồi trên bàn học tôi chỉ muốn gục xuống khóc. II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/Khi tài năng của em gái được phát hiện và đạt giải - ... không hiểu sao tôi không thể thân với Mèo như trước. Chỉ cần một lỗi nhỏ ở nó là tôi gắt um lên Xem trộm những bức tranh của Mèo Lén trút ra một tiếng thở dài Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) ?- Thỏi độ của người anh ra sao? Tỡm chi tiết thể hiện? Vỡ sao người anh lại cú thỏi độ như võy? I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: * Khi tài năng của em gái được phát hiện: - Cảm thấy mình không có tài, bị cả nhà lãng quên - Buồn bã, mặc cảm, khó chịu II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đạt giải * Khi em gái được giải: -Không vui vì sự thành công của em Tức tối, ghen tị với em  Tính đố kị, ích kỉ Kiều Phương được tham dự trại thi vẽ quốc tế. Bức tranh của Kiều Phương được trao giải nhất. - Nó lao vào ôm cổ tôi nhưng tôi viện cớ đang dở việc đẩy nhẹ nó ra. Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) ?- Thỏi độ của người anh khi em gỏi đoạt giải và muốn chia vui? I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đạt giải c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) CÙNG THẢO LUẬN Nhóm 1;2: Bức chân dung của người anh được miêu tả như thế nào? Nhóm 3;4: Tìm chi tiết miêu tả thái độ và tâm trạng của người anh? …một chú bé đang ngồi nhìn ra cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé như toả ra một thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của chú không chỉ sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa. Tụi . Chẳng hiểu sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư ? giật sững người giật sững người I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đạt giải c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái + Giật sững: Giật mình và sững sờ... + Ngỡ ngàng: ngạc nhiên cao độ vì không ngờ em gái lại vẽ mình trong bức tranh dự thi, coi mình là người thân nhất. + Hãnh diện: Thấy mình hiện ra trong tranh đẹp và hoàn hảo, bức tranh ấy được nhiều người xem trong triển lãm. + Xấu hổ: Tự nhận ra tớnh xấu của bản thân (ích kỉ, đố kị, ghen tị, tầm thường). Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đạt giải c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái Người anh nhận ra thói xấu của mình: ghen tị, tầm thường. Nhận ra tình cảm trong sáng và lòng nhân hậu của em gái ?- Tại sao bức tranh lại làm cho người anh thay đổi như vậy? - Bức tranh là nghệ thuật. Sức mạnh của nghệ thuật là tìm kiếm cái đẹp, làm đẹp con người, nâng con người lên bậc thang cao nhất của cái đẹp: Chân, Thiện, Mĩ. - Bức tranh được người em gái vẽ bằng cả tài năng và tình cảm trong sáng. Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đạt giải c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái Người anh nhận ra thói xấu của mình: ghen tị, tầm thường. Nhận ra tình cảm trong sáng và lòng nhân hậu của em gái ?- Theo em, nhân vật người anh đáng yêu hay đáng ghét ? Người anh đáng trách nhưng cũng đáng cảm thông vì những tính xấu chỉ là nhất thời. - Người anh đã hối hận, day dứt, nhận ra tâm hồn trong sáng của em và hiểu đố kị, ghen ghét là tính xấu. CùNG SUY NGHĩ !!! Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đạt giải c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái Người anh nhận ra thói xấu của mình: ghen tị, tầm thường. Nhận ra tình cảm trong sáng và lòng nhân hậu của em gái ?- Nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật người anh? Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) 2. Nhân vật người em:  Là cô bé hồn nhiên, trong sáng, đáng yêu, có tài năng và lòng vị tha, nhân hậu - Ngoại hình: Mặt luôn bị bẩn, lọ lem - Cử chỉ, hành động: + Lục lọi đồ vật + Tự chế màu vẽ,... - Tài năng: Vẽ rất đẹp - Thái độ: Hồn nhiên, gần gũi, yêu quý anh,... Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đoạt giải c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái 2. Nhân vật người em: III. Tổng kết: Nghệ thuật: Nội dung * Ghi nhớ – SGK- T35 * Nội dung: Sự chiến thắng của tình cảm trong sáng nhân hậu với thói ghen ghét, đố kị -Tình cảm trong sáng, lòng nhân hậu giúp con người hoàn thiện mình. * Nghệ thuật: - Kể chuyện theo ngôi thứ nhất. - Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật hợp lí. Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh) CỦNG CỐ Người anh trai Kiều Phương A Kiều Phương và người anh trai C B D Kiều Phương và chỳ Tiến Lờ ?1- Nhõn vật chớnh trong truyện “Bức tranh của em gỏi tụi” là ai? Lời người em, ngụi thứ nhất Lời tỏc giả, ngụi thứ ba c Lời người anh, ngụi thứ nhất a B D Lời người anh, ngụi thứ ba ?2- Truyện “Bức tranh của em gỏi tụi” được kể bằng lời của ai và theo ngụi thứ mấy ? T Â M L Í N G Ỡ N G À N G K I Ề U P H Ư Ơ N G T Ạ D U Y A N H B Í M Ậ T N H Ấ T N H è 3 4 1 7 6 5 2 CỦNG CỐ L Í N G Ỡ G À N G K I Ề U P H Ư Ơ G T Ạ D Y A N H B Í M T N Ấ T N è 3 4 1 7 6 5 2 T M I. Đọc và tìm hiểu chung Nhân vật người anh: II. Phân tích a/ Khi tài năng của em gái chưa được phát hiện b/ Khi tài năng của em gái được phát hiện và đoạt giải c/ Khi đứng trước bức tranh vẽ chính mình của em gái 1. Nắm chắc nội dung bài học: Tóm tắt truyện Giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện 2. Hoàn thành bài tập phần luyện tập 3. Chuẩn bị bài: “Vượt Thác” -Võ Quảng 2. Nhân vật người em III. Tổng kết: Nghệ thuật: Nội dung * Ghi nhớ – SGK- T35 HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Tiết 81; 82: BứC TRANH CủA EM GáI TÔI (Tạ Duy Anh)