Bài giảng Tiết 93, 94: Đêm nay Bác không ngủ

H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i ®óng nhÊt? 1. T©m tr¹ng chó bÐ phr¨ng diÔn biÕn nh­ thÕ nµo trong v¨n b¶n “buæi häc cuèi cïng”? Håi hép ®ãn chê vµ xóc ®éng V« t­, thê ¬ Lóc ®Çu ham ch¬i l­êi häc nh­ng sau ®ã rÊt ©n hËn vµ xóc ®éng C¶m thÊy b×nh th­êng nh­ buæi häc kh¸c 2. Lßng yªu n­íc cña thÇy Ha – men ®­îc biÓu hiÖn nh­ thÕ nµo trong bµi “buæi häc cuèi cïng”? Yªu mÕn, tù hµo vÒ vïng quª cña m×nh C¨m thï s«i sôc kÎ thï ®· x©m l­îc quª h­¬ng Kªu gäi ®oµn kÕt chiÕn ®Êu chèng kÎ thï Yªu tha thiÕt tiÕng nãi d©n téc m×nh KiÓm tra bµi cò TiÕt 93, 94 §ªm nay b¸c kh«ng ngñ a. H×nh ¶nh B¸c Hå I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶: Em h·y nªu nh÷ng nÐt chÝnh vª tiÓu sö t¸c gi¶ Minh HuÖ? Minh HuÖ tªn khai sinh NguyÔn Th¸i (1927) quª NghÖ An, lµm th¬ tõ thêi kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. 2. T¸c phÈm Bµi th¬ “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ” ®­îc s¸ng t¸c trong hoµn c¶nh nµo? Bµi th¬ “§ªm nay b¸c kh«ng ngñ” ®­îc lÊy tõ sù kiÖn lÞch sö chiÕn dÞch biªn giêi 1950 vµ ®­îc s¸ng t¸c 1951 II. §äc vµ hiÓu v¨n b¶n 1. §äc (SGK) 2. Gi¶i thÝch tõ khã (SGK) 3. ThÓ th¬ vµ bè côc a. ThÓ th¬: Bµi th¬ “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ” thuéc thÓ lo¹i th¬ g×? 5 ch÷ (ngò ng«n): 5 tiÕng/ 1 c©u, nhÞp 3/2 hoÆc 2/3 b. Bè côc Theo em v¨n b¶n “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ” lµ mét bµi th¬ kÕt hîp nh÷ng ph­¬ng thùc biÓu ®¹t nµo? Theo em bµi th¬ chia lµm mÊy ®o¹n, néi dung chÝnh tõng ®o¹n? Chia lµm 2 ®o¹n: - 9 khæ th¬ ®Çu: LÇn thøc dËy thø nhÊt cña anh ®éi viªn 7 khæ th¬ tiÕp: LÇn thøc dËy thø 3 cña anh ®éi viªn 4. Ph©n tÝch §èt löa, ®i dÐm ch¨n cho tõng ng­êi, nhãn ch©n nhÑ nhµng. => Dïng ®éng tõ thÓ hiÖn t×nh c¶m cña vÞ chñ tÞch n­íc víi chiÕn sÜ, cña cha giµ víi con ch¸u. => BiÓu hiÖn t×nh th­¬ng yªu vµ quan t©m s©u s¾c. “Ch¸u cø viÖc ngñ ngon … B¸c ngñ kh«ng an lßng” B¸c “Ngñ kh«ng an lßng” v× lo cho cuéc chiÕn ®Êu. “B¸c th­¬ng ®oµn d©n c«ng … Mong trêi s¸ng mau mau” => Lo l¾ng quan t©m tíi d©n c«ng, chiÕn sü Khæ th¬ cuèi gi¶i thÝch râ h¬n nguyªn nh©n kh«ng ngñ cña B¸c. §©y chØ lµ 1 ®ªm trong v« vµn nh÷ng ®ªm kh«ng ngñ cña B¸c, v× “LÏ th­êng t×nh” – v× B¸c lµ Hå ChÝ Minh, vÞ l·nh tô c¶ cuéc ®êi dµnh chän cho d©n, n­íc. B¸c nh­ mét ng­êi cha lo l¾ng, ch¨m sãc cho ®µn con ch¸u. §ã lµ t×nh yªu th­¬ng bao la, thiªng liªng vµ s©u s¾c. Qua ®ã ta thÊy t×nh c¶m cña B¸c víi nh÷ng chiÕn sü nh­ thÕ nµo? Trong bµi th¬, h×nh ¶nh B¸c Hå hiÖn lªn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? ( Kh«ng gian vµ thêi gian) Trêi khuya bªn bÕp löa, m­a l©m th©m, m¸i lÒu x¬ x¸c H×nh ¶nh B¸c gîi cho em suy nghÜ g×? => Kh«ng gian yªn lÆng, B¸c hiÖn lªn rÊt tù nhiªn vµ ch©n thùc. BiÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ®­îc sö dông trong nh÷ng c©u trªn vµ T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã? Anh ®éi viªn thøc dËy lÇn thø nhÊt ®iÒu gîi cho anh suy nghÜ lµ ë h×nh d¸ng cña B¸c. Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt miªu t¶ ®ã? - VÎ mÆt trÇm ng©m, m¸i tãc b¹c, ngåi ®inh ninh, chßm r©u im ph¨ng ph¾c => Sö dông tõ l¸y, mang tÝnh gîi h×nh, gîi c¶m kh¾c ho¹ thÇn th¸i, t­ thÕ v÷ng vµng, thÓ hiÖn niÒm tin vµo cuéc chiÕn. Qua bµi th¬ B¸c hiÖn lªn víi nh÷ng cö chØ nµo? Em h·y t×m nh÷ng chi tiÕt? NhËn xÐt c¸ch dïng tõ cña t¸c gi¶, qua ®ã thÓ hiÖn t×nh c¶m nµo cña B¸c víi c¸c chiÕn sü? §éng t¸c (nhÑ nhµng, cÈn träng, khÐo lÐo) cßn biÓu hiÖn t×nh c¶m th¸i ®é nµo cña B¸c víi chiÕn sü? LÇn thø nhÊt B¸c tr¶ lêi anh ®éi viªn nh­ thÕ nµo khi anh n¨n nØ B¸c ®i ngñ? T¹i sao B¸c ngñ kh«ng an lßng? Nguyªn nh©n kh«ng ngñ cña B¸c ®­îc béc lé nh­ thÕ nµo khi anh “n»ng nÆc” mêi B¸c ngñ? Khæ th¬ cuèi t¸c gi¶ viÕt “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ … V× mét lÏ th­êng t×nh B¸c lµ Hå ChÝ Minh” T¹i sao t¸c gi¶ l¹i viÕt nh­ vËy? Qua ph©n tÝch trªn t­ëng t­îng cña em vÒ B¸c Hå qua c¸c chi tiÕt miªu t¶ nh­ thÕ nµo? 2. H×nh ¶nh B¸c Hå TiÕt 93, 94 §ªm nay b¸c kh«ng ngñ a. H×nh ¶nh B¸c Hå I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶: Minh HuÖ tªn khai sinh NguyÔn Th¸i (1927) quª NghÖ An, lµm th¬ tõ thêi kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. 2. T¸c phÈm Bµi th¬ “§ªm nay b¸c kh«ng ngñ” ®­îc lÊy tõ sù kiÖn lÞch sö chiÕn dÞch biªn giêi 1950 vµ ®­îc s¸ng t¸c 1951 II. §äc vµ hiÓu v¨n b¶n 1. §äc (SGK) 2. Gi¶i thÝch tõ khã (SGK) 3. ThÓ th¬ vµ bè côc a. ThÓ th¬: 5 ch÷ (ngò ng«n): 5 tiÕng/ 1 c©u, nhÞp 3/2 hoÆc 2/3 b. Bè côc Chia lµm 2 ®o¹n: - 9 khæ th¬ ®Çu: LÇn thøc dËy thø nhÊt cña anh ®éi viªn 7 khæ th¬ tiÕp: LÇn thøc dËy thø 3 cña anh ®éi viªn 4. Ph©n tÝch Qua bµi th¬ B¸c Hå ®­îc miªu t¶ rÊt tù nhiªn, ch©n thùc vµ gi¶n dÞ. T×nh c¶m cña B¸c gÇn gòi nh­ ng­êi cha thiªng liªng vµ cao quý.