Bài giảng môn Sinh học - Tiết 26 - Bài 25: Tiêu hoá ở khoang miệng

GV: LÒu ThÞ Hoµng HµTr­êng THCS Phóc Kh¸nhNHIÖT LIÖT CHµO MõNG quÝ THÇY C¤ GI¸O Vµ C¸C EM HäC SINH! KiÓm tra bµi cò - Qu¸ tr×nh tiªu ho¸ gåm nh÷ng biÕn ®æi nµo? kÓ tªn c¸c c¬ quan trong èng tiªu ho¸ của người?+ Quá trình tiêu hóa gồm: Biến đổi lí học và biến đổi hóa học+ Các cơ quan trong ống tiêu hóa: Miệng, hầu, thực quản, dạ dày, tá tràng, ruột, hậu môn.ĐÁP ÁNI. Tiªu ho¸ ë khoang miÖngRăng cửaRăng hàmTuyến nước bọtRăng nanhlưỡiNơi tiết nước bọt1. CÊu t¹o khoang miÖng.TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖng Quan s¸t h×nh 25.1 SGK/ 81cho biết: Khoang miệng được cấu tạo bởi các cơ quan nào?I. Tiªu ho¸ ë khoang miÖng1. CÊu t¹o khoang miÖng.TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖng * Cấu tạo: + Bộ răng: - Răng cửa - Răng nanh - Răng hàm + Lưỡi + Tuyến nước bọt (tiết nước bọt có Enzim amilaza)+ Theo các em khi thøc ¨n được ®­a vµo miÖng sÏ diÔn ra c¸c ho¹t ®éng nµo?- TiÕt n­íc bät - Nhai- §¶o trén thøc ¨n - T¹o viªn thøc ¨n - Ho¹t ®éng cña enzim amilaza trong n­íc bät. TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖngBiến đổi lí họcI. Tiªu ho¸ ë khoang miÖng1. CÊu t¹o khoang miÖng.Biến đổi hóa học+ Trong các hoạt động đó: Hoạt động nào được biến đổi về mặt lí học? hoạt động nào được biến đổi về mặt hóa học?TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖngEnzim là gì?Tinh bét (chÝn)§­êng mant«z¬AmilazapH = 7,2to = 37oCEnzim AmilazaEnzim lµ chÊt xóc t¸c sinh häc, chØ víi mét l­îng rÊt nhá cã thÓ thóc ®Èy tèc ®é ph¶n øng t¨ng lªn nhiÒu lÇn. Mçi lo¹i enzim chØ xóc t¸c cho mét ph¶n øng nhÊt ®Þnh, trong ®iÒu kiÖn pH vµ nhiÖt ®é nhÊt ®Þnh. Quan s¸t h×nh 25.2 SGK + hình ảnh sau : Cho biết t¹i sao khi nhai c¬m hoÆc b¸nh m× l©u trong miÖng ta thấy cã c¶m gi¸c ngät ?T¹i sao vµo buæi tèi tr­íc khi ®i ngñ kh«ng nªn ¨n ®å ngät vµ ph¶i ®¸nh r¨ng sau khi ¨n? Vµo ban ®ªm khi ngñ, hoặc khi uèng thuèc kh¸ng sinh n­íc bät tiÕt ra Ýt ) đây sÏ lµ ®iÒu kiÖn cho vi khuÈn ph¸t triÓn n¬i vÕt thøc ¨n cßn dÝnh l¹i, t¹o ra m«i tr­êng axit g©y viªm r¨ng lîi vµ lµm cho miÖng cã mïi h«i. Bëi vËy, kh«ng nªn ¨n ®å ngät tr­íc khi ®i ngñ vµ cÇn ph¶i vÖ sinh r¨ng miÖng ®óng c¸ch sau khi ¨n, ®Æc biÖt lµ sau ¨n b÷a tèi.TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖngGiải thích nghĩa đen về mặt sinh học câu thành ngữ “ Nhai kĩ no lâu”?2. Ho¹t ®éng tiªu ho¸ ë khoang miÖngTIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖngI. Tiªu ho¸ ë khoang miÖng1. CÊu t¹o khoang miÖng. Từ những thông tin nêu trên, hãy điền các cụm từ phù hợp theo cột và theo hàng trong bảng 25 - T82 (SGK) “Hoạt động biến đổi thức ăn ở khoang miệng” Thảo luậnBiÕn ®æi thøc ¨n ë khoang miÖngC¸c ho¹t ®éng tham giaC¸c thµnh phÇn tham gia ho¹t ®éngT¸c dông cña ho¹t ®éngBiÕn ®æi lÝ häcBiÕn ®æi ho¸ hächoµn thµnh b¶ng ????TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖng??BiÕn ®æi thøc ¨n ë khoang miÖngC¸c ho¹t ®éng tham giaC¸c thµnh phÇn tham gia ho¹t ®éngT¸c dông cña ho¹t ®éngBiÕn ®æi lÝ häcBiÕn ®æi ho¸ häc- Tiết nước bọt Nhai Đảo trộn thức ăn- Tạo viên thức ănHoạt động của Enzim Amilaza trong nước bọt- Răng- Răng, lưỡi, các cơ môi và má- Răng, lưỡi, các cơ môi và má.- Tuyến nước bọtMột phần tinh bột (chín) trong thức ăn  đường mantozơEnzim Amilaza- Ướt, mềm thức ăn và trơn thức ăn - Nghiền nát, cắt nhỏ, làm mềm, nhuyễn thức ăn - Ngấm nước bọt - Tạo viên vừa nuốt Ho¹t ®éng biÕn ®æi thøc ¨n ë khoang miÖngTIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖng+ Nhờ hoạt động phối hợp của răng, lưỡi, các cơ môi và má cùng hoạt động của tuyến nước bọt làm cho thức ăn đưa vào khoang miệng trở thành viên thức ăn mềm, nhuyễn, thấm đẫm nước bọt và dễ nuốt. Enzim Amilaza+ Tinh bột chín Đường mantôzơ (một phần)TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖngII. Nuèt vµ ®Èy thøc ¨n qua thùc qu¶n.TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖng Khi viªn thøc ¨n ®­îc t¹o ra vµ thu gom trªn mÆt l­ìi . Nhê ho¹t ®éng cña l­ìi lµ chñ yÕu ®Èy viªn thøc ¨n chuyÓn xuèng häng, vµo thùc qu¶n. Nhê khÈu c¸i mÒm n©ng lªn ®ãng kÝn 2 lç th«ng lªn mòi vµ n¾p thanh qu¶n ®ãng kÝn lç khÝ qu¶n .II. Nuèt vµ ®Èy thøc ¨n qua thùc qu¶nTIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖng- Khi nµo ph¶n x¹ nuèt b¾t ®Çu?- Nuèt diÔn ra nhê ho¹t ®éng cña c¬ quan nµo lµ chñ yÕu vµ cã t¸c dông g×?- C¬ quan nµo gióp thøc ¨n kh«ng bÞ lät lªn khoang mòi hoÆc r¬i vµo khí qu¶n khi nuèt?Quan s¸t h×nh vµ cho biÕt: Lµm c¸ch nµo thøc ¨n cã thÓ qua thùc qu¶n xuèng d¹ dµy ?Khi thøc ¨n xuèng thùc qu¶n, c¸c c¬ ë thùc qu¶n lÇn l­ît co d·n ®Èy dÇn viªn thøc ¨n xuèng d¹ dµy. Sau 2 -> 4 gi©y thøc ¨n tõ khoang miÖng xuèng tíi d¹ dµy. Thức ăn được nuốt xuống thực quản nhờ hoạt động chủ yếu của lưỡi và được đẩy qua thực quản xuống dạ dày nhờ hoạt động của các cơ thực quảnT¹i sao kh«ng ®­îc võa ¨n võa c­êi ®ïa nãi chuyÖn? Thức ăn qua thực quản rất nhanh chỉ 2 – 4 giây nên thức ăn xem như không được biến đổi về mặt lí và hóa họcThức ăn qua thực quản có được biến đổi gì về mặt lí và hóa học không?TIẾT 26 - BÀI 25: Tiªu ho¸ ë khoang miÖngNếu ăn vội có thể bị nghẹn vì sao?Khoanh tròn đáp án đúng: A. Được bôi trơn bằng nước bọt từ khi ở khoang miệngB. Cơ thực quản co dãn tạo lực đẩy.C. Niêm mạc thực quản có nhiều lông nhỏ  đẩy thức ăn đi xuống dạ dày.D. C¶ A và B.Thức ăn từ thực quản xuống được dạ dày là do:Bµi tËp cñng cèA. ¡n chËm, nhai kÜ.B. Võa ¨n võa ®äc truyÖn ®Ó tranh thñ th­ gi·n.C. Sau khi ¨n chØ cÇn sóc miÖng b»ng n­íc muèi kh«ng cÇn ®¸nh r¨ng.D. Kh«ng ¨n ®å ngät vµo buæi tèi ®Æc biÖt lµ tr­íc khi ®i ngñ.E. Trong b÷a c¬m nªn nãi chuyÖn, c­êi ®ïa thËt nhiÒu ®Ó ¨n ngon h¬n.§iÒn “§” vµo « trèng c©u ®óng, “S” vµo « trèng c©u sai.®®SSSBµi tËp cñng cèB¹n h·y quan sát các bøc tranh sau!123456Thùc chÊt sù biÕn ®æi lý häc diÔn ra trong khoang miÖng lµ: C¾t nhá NghiÒn cho mÒm nhuyÔn. §¶o trén cho thøc ¨n thÊm ®Ém n­íc bät. C¶ a, b, cR¨ng bÞ h­ cã ¶nh h­ëng g× ®Õn tiªu hãa kh«ng?Cã, thøc ¨n kh«ng ®­îc nhai kÜ, hiÖu suÊt tiªu hãa kÐm, ngoµi ra cßn g©y ®au nhøc cho c¬ thÓ.Khi nuèt thøc ¨n m«i ngËm hay më? T¹i sao?NgËm l¹i, ®Ó thøc ¨n kh«ng ë trong khoang miÖng.Víi khÈu phÇn ¨n ®Çy ®ñ c¸c chÊt, sau tiªu hãa ë khoang miÖng vµ thùc qu¶n th× nh÷ng chÊt nµo vÉn cÇn ®­îc tiªu hãa tiÕp? Gluxit Pr«tªin Lipit C¶ a, b, cKhi ta ¨n ch¸o, sù biÕn ®æi c¸c lo¹i thøc ¨n nµy trong khoang miÖng bao gåm?ThÊm mét Ýt n­íc bät. Mét phÇn tinh bét trong ch¸o bÞ enzim amilaza ph©n gi¶i thµnh ®­êng mant«z¬.C¶ a, b- Hoïc baøi vaø traû lôøi caâu hoûi cuoái baøi- Ñoïc “em coù bieát?”- Chuaån bò baøi môùi HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ Trß ch¬i “¤ ch÷ bÝ Èn” LuËt ch¬i :Líp chia 2 ®éi:®éi nµy chän « ch÷ vµ ®äc c©u hái cho ®éi kia tr¶ lêi.Tr¶ lêi ®óng 1 « ch÷ ®­îc 1 ®iÓm, tr¶ lêi sai kh«ng bÞ trõ ®iÓm.Gi¶i ®óng « ch÷ bÝ mËt ®­îc 2 ®iÓm.Sau khi kÕt thóc, ®éi nµo ®­îc nhiÒu ®iÓm h¬n sÏ lµ ®éi chiÕn th¾ng.Ô chữ bí ẩn hôm nay là một câu thành ngữ trong ăn uống ¤ CH÷3124567891011T H ù C Q U ¶ N M a N t o z ¬A m i l a z aL Ý h ä cT i n h b é tC o d · ns © u r ¨ n g « ch÷ bÝ Ènk H È u c ¸ i m Ò mk H o a n g m i Ö n gL ­ ì i B a©iNlhNiouaTrong khoang miÖng cã bao nhiªu ®«i tuyÕn n­íc bät?C¬ quan cã chøc n¨ng ®¶o trén vµ t¹o viªn thøc ¨n?2 ch÷ c¸i4 ch÷ c¸i7 ch÷ c¸i7 ch÷ c¸i8 ch÷ c¸i5 ch÷ c¸i7 ch÷ c¸i5 ch÷ c¸i7 ch÷ c¸i10 ch÷ c¸i11 ch÷ c¸i11 ch÷ c¸iC¬ quan dÉn thøc ¨n tõ khoang miÖng xuèng d¹ dµy?S¶n phÈm t¹o ra tõ biÕn ®æi ho¸ häc ë khoang miÖng?Tªn lo¹i enzim tiªu ho¸ cã trong n­íc bät?ë khoang miÖng thøc ¨n chñ yÕu bÞ biÕn ®æi nµy?Enzim trong n­íc bät cã kh¶ n¨ng biÕn ®æi chÊt nµy?Thùc qu¶n ®· lµm g× ®Ó tèng thøc ¨n xuèng d¹ dµy?NÕu ¨n nhiÒu ®å ngät vµo buæi tèi vµ l­êi ch¶i r¨ng sÏ m¾c bÖnh nµy?C¬ Quan gióp thøc ¨n kh«ng bÞ lät vµo khoang mòi khi nuèt?N¬i ®Çu tiªn diÔn ra qu¸ tr×nh tiªu ho¸ thøc ¨n?n H a i k Ü n o l © uXin c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o cïng toµn thÓ c¸c em !